Deniz salyası için önemli çalışma: ODTÜ'lü ekip ilk bulgulara ulaştı

Marmara Denizi'nden meydana gelen deniz salyası denen müsilaj nedeniyle 15 bilim insanından oluşan toplam 25 kişilik ekip, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ait Bilim 2 isimli gemisiyle topladığı verileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na sunacak.
Araştırma gemisi 3 günlük incelemenin ardından dün akşam Haydarpaşa'ya döndü.
3 gün araştırma yapan ekipler, 4 gün daha inceleme yapacak.
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi ve Enstitü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, Marmara Denizi'ndeki deniz salyası kirliliği nedeniyle Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) araştırma gemisi Bilim-2'de başlayan araştıma çalışmasına katıldı.
Marmara Denizi genelinde 3 gündür devam eden araştırma çalışmaları hakkında açıklamada bulunan Salihoğlu, "Son gördüğümüz durum gerçekten müsilaj çok yaygın. Sadece gördüğümüz deniz yüzeyinde değil, bütün deniz su kolonunda da jelimsi bir yapı hakim. Bu derece bir durumla hiç karşılaşmamıştık. Oksijen seviyeleri ciddi bir şekilde azalmış durumda hızla önlem almamız gerekiyor. Müsilaj ilk defa olmuyor evet ama bu kadar yaygın bir biçimde ilk defa" dedi.
Yaşanan kirlilik sonrasında Marmara Denizi'ne yapılan arıtmaların yetersizliğini gündeme getirdiğini belirten Salihoğlu," Özellikle deşarjlardan arıtılmadan giren deşarjlar çok etkilemiş. Havzadan nehirlerden giren tarımsal girdiler olsun, endüstri girdileri olsun bunlar çok etkilemiş. Gördüğümüz kadarıyla bu besin tuzu dediğimiz bu kirliliğin en azından hızla yarı yarıya azaltılması lazım. Hızla yarı yarıya azaltılırsa 5-6 yıllık bir süreçte o oksijendeki eşik değerleri biraz aşmaya başlarız. Biraz iyileşmeye başlar. Sabır gerekiyor, hızlı önlem almak gerekiyor" diye konuştu.
Marmara Denizi'ne deşarj edilen atık suların özellikle boğazdaki alt suyuna verildiğini aktaran Salihoğlu, "Bunların Karadeniz'e gideceği varsayılıyor. Alt su Karadeniz'e geçiyor ama bunun ciddi bir kısmı üst suya karışıyor ve Marmara'ya geri dönüyor. Biz hem bakanlıkla hem de belediyelerle yakın çalışıyoruz. Nerelerde arıtmalar var biliyoruz, hangi seviyede arıtıldığını biliyoruz. Örneğin Kadıköy, Yenikapı, Üsküdar, Baltalimanı ve Paşabahçe ön arıtma tesislerinde iyileşme planlarının yapılması önerilerimiz arasında. Sadece deşarjlar değil nehirlerde çok önemli özellikle Susurluk havzasındaki tüm akarsularda onların kirlilik oranlarını düşürmeye yönelik çalışmalar yapılmalı. Bunlar önerilerimiz arasında" dedi.
Ayrıca bu çalışmaların denizde yapılmasının önemli olduğunu söyleyen Salihoğlu, "40 yıllık bir gemi birçok teknolojik cihazla donatılmış ama yeni bir gemiye de ihtiyacımız var" diye konuştu.
Marmara Denizi'ndeki araştırma ekinde yer alan ODTÜ Deniz Bilimleri Öğretim Görevlisi ve Bilimsel Sefer Koordinatörü Dr. Hasan Örek de yaşanan çevre kirliliği hakkında açıklamalar yaptı.
Marmara Denizi'ne her yıl düzenli olarak gelen geminin bu sene sefer rotasını ve istasyonlarını deniz salyası nedeniyle değiştiğinden bahseden Örek, araştırmada kullanılan cihazlarla ilgili bilgi verdi.
Örek, cihazlar hakkında şu ifadeler kullandı:
"Deniz bilimlerindeki en temel cihazımız bu cihaz. CTD dediğimiz bir cihaz. Klorofil, oksijen, ışık, bulanıklığı gösteren ek sensörleri var. Bu cihazın ağzı açık şekilde denize sarkıtılır. Bu veriler kablo yardımıyla içeride bilgisayara aktarılır ve canlı olarak izlenir. Bu verilere bakarak hangi derinliklerden örnek alacağımıza karar veririz. Bu yukarıya geldikten sonra şişelere örnekler alınır. Oksijen, besin tuzları ve canlılarla ilgili örnekler alınır bir kısmı gemi üzerinde ölçülür. Bir kısmı da ya dondurularak ya da içerisine gerekli kimyasallar eklenerek gemide muhafaza edilir. Daha sonra seyrüsefer bitiminde laboratuvarlarda ileri ölçümleri yapılır. İlk gözlemlerimizde şunu gördük. Marmara 'da kıyı açık gözetmeksizin her yerde su kolonunda müsilaj var" diye konuştu.
Ayrıca ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün Bilim-2 araştırma gemisi, 2017 yılından itibaren Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi (MARMOD) Projesi kapsamında çalışma yürütüyor.