Doğru isimlendirme üzerine

Doğru isimlendirme üzerine

Analitik felsefenin kurcusu olarak kabul edilen Gottlobb Frege, bir olguyu isimlendirmede anlam ve gönderim (sense and reference) ayrımı yapar. Kanımca bu çok önemlidir. Zira bir şeyin algılarımızdaki anlamı ile gerçekliği farklılık arzedebilir.

Frege der ki: İnsanlar, güneş doğmadan hemen önce gökyüzünde gördükleri parlak yıldıza “Sabah Yıldızı” yine akşam batarken gördüklerine “Akşam yıldızı” derler. Oysa ki gördükleri hep aynı Venüs gezegenidir.

Algısal isimlendirme ile olgusal gerçeklik farklıdır. Sosyal sorunları teşhis ederken de isimlendirme önemlidir. Aksi takdirde aynı sorunlar renk değiştirerek devam eder.

Benim üniversitede okuduğum yıllarda hanım kardeşlerimiz başörtüsüyle okula giremezlerdi. Biz buna karşı çıkar, sokaklarda protesto eylemlerine katılırdık. Bunun ismine o zamanlar “Başörtüsü sorunu” diyorduk. Oysa ki isimlendirme yanlıştı. Bu zulmün adı “ Ötekileştirme” idi.

Biz o toplumsal sorunun adını yanlış koyduğumuz için bugün aynı problemin olmadığını zannediyoruz. Oysa ki “ötekileştirme hastalığı" renk değiştirerek hala devam ediyor. Mürteci diyerek ötekileştirme ile çapulcu diyerek aynı zulmü devam ettirmek farklı değildir. Evet isimlendirme önemlidir.

Daha dün ülke uçurumdan döndü. Niçin? Zira devletin en kritik makamları bir dini yapılanmanın emrine veriliyordu. Bu sorun siyasi bir kriz haline gelip infilak edince, adına FETÖ dendi. Oysa ki bu isimlendirme de yanlıştı.

Sorun sadece ismi geçen cemaate devletin teslim edilmesi değildi zira. Temelde yatan sorun, devletin her ideolojiye ve hizibe eşit mesafede olması gerektiğini unutarak tarafgirlik yapmasıydı. İsimlendirme yanlış olduğu için bugün biz malum sorunun bittiğini sanıyoruz. Nitekim bugün Sağlık Bakanlığı dahil bir çok kurum yine başka başka tarikatların kontrolüne girmeye devam etmekte ve tarikatlerin etkisi Belediyelerin Konferans salonlarına kadar hissedilmektedir.

Sosyal sorunlar veba salgını gibidir. Bir mahallenin karantinaya alınması demek, o virüsün diğer mahalleleri tehdit etmeyeceği anlamına gelmez.Yapılması gereken sosyal hastalıkları doğru isimlendirip o toplumdan kategorik olarak uzaklaştırmaktır. Bunun yolu ise ancak doğru bilgi ile aydınlanarak mümkün olur.

Sözü Kur'an'dan bir ayet ile tamamlayayım :

"Bilmediğin şeyin ardına düşme; doğrusu kulak, göz ve kalp, bunların hepsi o şeyden sorumlu olur."(İsra, 17/36)

Selam ve dua ile