Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, CHP Niğde Milletvekili Gürer’in 27 Haziran’da verdiği soru önergelerine cevap verdi. Gürer ilk önergede “2021 ve 2022 yılında Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçi sayısı kaç olmuştur? Ürününü TARSİM’e sigorta ettiren çiftçi sayısı kaçtır? Lisanslı depoculuktan yararlanıp ürününü depolayan çiftçi sayısı kaçtır? Lisanslı depoda ürünü muhafaza edip ürün karşılığı bankalardan kredi kullanan çiftçi sayısı kaçtır.” diye sormuştu.
Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Kirişci, 2021 üretim yılında ÇKS’ye 2 milyon 173 bin 9 kayıtlı çiftçi olduğunu, 18 Temmuz itibariyle 2022 üretim yılında ise 2 milyon 34 bin 571 çiftçi olduğunu açıkladı. TARSİM’e ürününü sigorta ettiren üretici/işletme sayısının 2020 yılında 580 bin 850, 2021 yılında ise 656 bin 935 olduğunu belirten Kirişci, Lisanslı Depolarda Ürün Depolama Kira Desteği alan üretici sayısının 2018-2022 yılları arasında 113 bin 298 olduğunu bilgisini verdi.Vahit Kirişci’nin cevabını değerlendiren Gürer, “Tarımda çiftçinin sayısı giderek düşüyor. Çünkü çiftçi ürettiğinden kazanamıyor. Kırsalda yaş ortalamamız 55’in üzerinde, gençler tarıma yönelmiyor. Verim artışı ve ithalat ile sorunu çözmeye çalışıyoruz. Ama bu sürdürülebilir bir durum değil.” dedi.
Gürer, diğer soru önergesinde de Kirişci’ye “Arıcılık Sigortası kapsamında, Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı plakalı kara kovanların ülkemizde sayısı kaçtır? Kaç üretici ÇKS ve TARSİM kapsamında teminat kapsamına alınmıştır? Arıcıların artan girdi maliyetleri ve nakliye giderleri ile ilgili bir destek düzenlemesi sağlanacak mıdır? Sahte bal ile ilgili 2021 ve 2022 yılında Bakanlığa kaç ihbar gelmiş kaç ürün tağşiş kapsamında toplatılmıştır?” sorularını yöneltmişti.
Kirişci ise bu soru önergesine, şu yanıtı verdi:
Vahit Kirişci’nin yanıtlarını değerlendiren Gürer, şu açıklamayı yaptı:
Yalnızca şeker pancar çiftçisi bir yılda 20 bin kişiden fazla azalmış. Bakanların vermiş olduğu yanıtlardan durum vahim olarak orta yerde. Sorunun çözümü, çiftçinin cazip kılınması. Ayrıca, arazi sahibi çiftçiler ÇKS’ye kayıt yaptırabiliyor. Yani ekim yapan, o tarlayı süren, işleyen, ürün alan çiftçi ÇKS’ye kayıt olamıyor. Bu da desteklerin tarla sahibine gitmesine neden oluyor. Bunun yansıması da çiftçinin önemli bölümü TARSİM’e kayıt yaptıramadığı için küresel ısınmadan, doğal afetlerden, tırtıl, çekirge gibi hayvanların yarattığı zararlardan ne yazık ki ekim yapanlar fayda sağlayamıyor. Çünkü TARSİM’e kayıtlı olmadığı için bunlara doğrudan destek de verilmiyor.
Giderek ülkemizde gıdaya erişimde artan sorunlar, iktidarın ne yazık ki gündeminde yok. Üretici, mutlaka girdi maliyetleri düşürülerek daha ucuza üretim yapabilmeli. Sorunlarına ciddi, somut çözümler üretilmelidir.”
“01/01/2021-31/12/2021 tarihleri arasında Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı 8 bin 116 üreticinin kovanı sigortalanmıştır. 01/01/2022-17/07/2022 tarihleri arasında 39 adet poliçe eski tip kovan sigortalanmıştır. Arıcılık Kayıt Sistemine (AKS) kayıtlı üreticilerimiz yıl boyunca kovanlarını sigortalatabilmektedir.
Arıcılık potansiyelinin ekonomiye kazandırılması ve beklenen hedeflere ulaşılması Bakanlığımızın en önemli amaçlarından biridir. Bu doğrultuda arıcılıkta kalite ve sürdürülebilirliği sağlamak için arıcılık sektörüne 2003 yılından itibaren devam eden arıcılık desteklemeleri 2009 yılından itibaren arılı kovan başına verilmektedir.
Bakanlığımız resmi kontrol görevlileri tarafından yapılan denetim ve kontroller neticesinde; laboratuvar sonucuyla taklit veya tağşiş yapıldığı kesinleşen gıda üreten firmalar, Bakanlığımız resmi internet sitesinde kamuoyuna duyurulmaktadır. Ayrıca taklit/tağşiş yaptığı tespit edilen firmaların bu ürünleri toplatılmaktadır.”
“Tarımda sorunlar giderek derinleşiyor. Bu arada çiftçi sayımız da her yıl düşüyor. 2003 yılında nüfusumuz 65 milyon iken ÇKS’ye yapılan çiftçi sayımız 2 milyon 765 bin imiş. Bakan’a sordum. 2022 yılı ağustos ayında nüfusumuz 84 milyona geldiğinde ÇKS’ye yapılan çiftçi sayımız 2 milyon 34 bine düşmüş. 20 milyon nüfusumuz artmış, 700 bin çiftçi sayımız azalmış. 2019 yılında ÇKS’ye yapılan çiftçi sayımız 2 milyon 264 bindi. 2021 yılında 2 milyon 173 bine geriledi. 2022 yılında 2 milyon 84 bine düştü.
Çiftçi sayımızdaki düşüş ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı çiftçi sayısına da yansıdı. 2019 yılında 1 milyon 692 bin olan SGK’ya kayıtlı çiftçi sayısı, 2021 yılında 551 bin 610 kişiye kadar geriledi. Bu da gösteriyor ki tarımda çiftçinin sayısı giderek düşüyor. Çünkü çiftçi ürettiğinden kazanamıyor. Kırsalda yaş ortalamamız 55’in üzerinde, gençler tarıma yönelmiyor. Verim artışı ve ithalat ile sorunu çözmeye çalışıyoruz. Ama bu sürdürülebilir bir durum değil. Giderek tarımda sorunlar derinleşiyor. Çiftçi sayısının azalması bunun somut göstergesidir.
