Suudi Arabistan’da düzenlenen “Cidde Güvenlik ve Kalkınma Zirvesi”nin kapanış bildirisinde, Filistin- İsrail sorununda iki devletli çözümü baltalayan tüm ‘tek taraflı’ uygulamaların durdurulması gerektiği belirtildi. Irak, Yemen, Suriye ve Lübnan’daki krizlere çözüm vurgusu, Ortadoğu bölgesindeki terör olaylarına karşı iş birliği derinleştirme çağrısı yapılırken asıl terörün kaynağı olan İsrail’e doğrudan hiçbir eleştiri yöneltilmedi.
Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri, Ürdün, Mısır, Irak ve ABD Başkanı Joe Biden’ın katıldığı zirvenin kapanış bildirisi Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlandı. Bildiride, söz konusu ülkelerin, Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz’in daveti üzerine, tarihi ortaklıklarını teyit etmek ve her alanda iş birliğini derinleştirmek amacıyla zirveyi gerçekleştirdiği kaydedildi. Zirveye katılan liderlerin, Biden’ın, ABD’nin Ortadoğu’da uzun yıllardır devam eden stratejik ortaklığa verdiği önemi ve ülkesinin ortaklarının güvenliğine olan bağlılığını vurgulamasından memnuniyet duyduğu ifade edildi.
Liderler, bölgede barış ve istikrarın sağlanması için gerekli tedbirlerin alınmasının ve zirveye katılan ülkeler arasında iş birliğinin geliştirilmesinin önemini vurguladı. Bildiriye göre, ABD Başkanı Biden ülkesinin, Ortadoğu’da adil, kapsamlı ve kalıcı barışa ulaşmak için çalışma taahhüdünü yinelerken, Arap liderler de Filistin-İsrail sorununun iki devletli formül temelinde çözülmesi gerektiğini kaydetti. Liderler ayrıca, iki devletli çözümü baltalayan tüm tek taraflı tedbirlerin durdurulması, Kudüs ve kutsal mekânlarındaki tarihi statükoya ve bu bağlamda Haşimi vesayetine saygı gösterilmesinin ve Filistin ekonomisi ile BM Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansını (UNRWA) desteklemenin önemine işaret etti.
Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı ve bölgede nükleer silahların yayılmasını önleme çabalarını desteklediklerini ifade eden liderler, İran’a Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı ve bölge ülkeleriyle tam iş birliği içinde olması çağrısında bulundu.
Terörün tüm şekil ve tezahürlerini şiddetle kınadıklarını dile getiren liderler, terör ve aşırılıkla mücadelede bölgesel ve uluslararası çabaları güçlendirme konusundaki kararlılıklarını ifade etti. Zirvede, Suudi Arabistan ve BAE’deki siviller ve enerji tesislerine yönelik saldırılar ile Babu’l Mendeb ve Hürmüz Boğazı’nda uluslararası ticaret yollarında seyreden ticari gemilere yönelik terör saldırılarının şiddetle kınandığı aktarıldı.
Irak’ın egemenliğine, güvenlik ve istikrarına vurgu yapılan bildiride, terörle mücadele çabalarına destek verildiği belirtildi. Yemen’de ateşkese varılması ve Başkanlık Konseyi kurulması memnuniyetle karşılanarak, kalıcı siyasi çözüme ulaşılması temenni edildi. Yemenli taraflara bu fırsatı değerlendirerek, Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde doğrudan müzakerelere başlama çağrısında bulunuldu. Suriye krizi konusunda da siyasi çözüme ulaşılması için çabaların artırılması gerektiği kaydedildi. Aynı şekilde Lübnan’ın güvenlik ve istikrarı ile ekonomik olarak iyileşmesi için gerekli tüm reformlara destek verildiği belirtildi.
“Siyonist olmak için Yahudi olmaya gerek yok” diyen ABD Başkanı Biden’ın, zirve esnasında Ürdün’e yıllık 1,45 milyar dolar yardımda bulunacaklarını açıklaması da zirvenin amacını ve içeriğini ortaya koyan bir başka gösterge oldu.