Gazeteci yazar Abdurrahman Dilipak, Türkiye’nin de dahil olduğu 8 ülkenin katılımıyla kurulan D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın kuruluşunun 25. yıldönümü vesilesiyle bir değerlendirme yazısı kaleme aldı. Abdurrahman Dilipak, söz konusu yazısında, D-8’in Erasmus gibi aralarında bir öğrenci, öğretim üyesi değişme programı olmasını; Netflix, YouTube benzeri bir networkunun olmasını; AliBaba gibi bir perakende zinciri kurulmasını önerdi.
“D8 Erbakan döneminde örgütlendi. Sonra sanki öksüz kaldı.” diyen Yeni Akit yazarı Abdurrahman Dilipak, D-8 Genel Sekreterliği’nin yanı sıra Saadet Partisi’nin de 25. yıl dolayısıyla ayrı bir kutlama yaptığı söyledi.
Abdurrahman Dilipak, “AK Parti de aynı gelenekten geliyor, o genel sekreterliğin kutlamasına katıldı, o da parti olarak değil, siyasi ve bürokratik olarak. Çok daha güçlü bir kutlama olabilirdi, belki bir hafta süren etkinlikler yapılabilirdi, ama işadamları bile, kişisel ya da örgütlü olarak gereken ilgiyi göstermediler. Mesela bu 8 ülkenin bazılarının TBMM’de dostluk grubları da vardır. Hiçbiri de yoktu.” dedi.
Abdurrahman Dilipak’ın “25. Yıl” başlıklı bugünkü yazısında yer verdiği önerilerden bazıları ise şöyle oldu:
“Mesela niye Erasmus gibi, bu 8 ülke arasında bir öğrenci, öğretim üyesi değişme programı olmasın. Neden bazı Üni.’lerde D8 araştırma enstitüleri kurulmasın, ülkeler arası çalışma grubları oluşturulmasın. Hukuk fakülteleri bu ülkelerin ticaret ve ortak yatırım mevzuatlarını birbirine uyumlu hale getirmesinler. Ortak yatırım alanları üzerinde akademik çalışmalar yapılmasın.
Bu işi işadamı, politikacı, bürokrat üçgeni içine sıkıştıramazsınız, akademi de, Media da, sanatsal faaliyetler de sisteme dahil edilmeli.
Bizim acil olarak bir beyin envanterine ihtiyacımız var. Hemen arkasından akademik envanter. Birçok Üni’nin, kendi alanlarında ortak geleceğimiz için akademik çalışmalar yapması gerek. Bu anlamda ciddi bir akademik envantere ihtiyacımız var.
İmkanlar, fırsatlar, riskler, engeller neler? Ciddi bir referans kütüphanesine ihtiyacımız var. Stratejik bir plana, yön-eylem planına ihtiyacımız var. Alınan kararların uygulamaları konusunda oryantasyon, senkranizasyon, optimizasyona ihtiyacımız var. İhtimal, maliyet ve risk analizi yapacak uzmanlara ihtiyacımız var, gelişmeler konusunda izleme, değerlendirme, derecelendirme, gözlem ve kontrol mekanizmalarına ihtiyacımız var.
Yoksa olmuyor. Çeyrek asır geçiyor, hâlâ işin başındayız. Güzel konuşmalar yapılıyor, ama konuşulan şeyler orada kalıyor. Konuşulan şeyler, konuşulduğu yerde kalmamalı.
Oluyor gibi görünen şeylerin çoğu da geçmişte “dostlar alışverişte görsün” kabilinden işlerdi. Atanan kişiler ise ise “elleri ayakları boş kalmıyordu ama sonuçta neticelenen, tuttukları fazla bir iş de olmadığı” gelinen noktadan belli oluyor. Bugün yeni bir genel sekreterle “yeniden Bismillah “ diyoruz.
Mesela neden bizim de Netflix gibi, 8 ülke arasında, bir YouTube benzeri networkumuz olmasın, otomatik tercüme programları ile geçmişten bugüne Rd-Tv, programları, özel ve kamu sektörünün ses ve görüntü kayıtlarına erişim sağlanmasın, karşılıklı sanatsal faaliyetler, ödüller, yarışmalar, ortak yapımlar gerçekleştirilmesin. 8 ülke ortak bir film yapsalar, maliyet 8’e bölünür, karşılık 8 kat artar. Niye bu bereketten mahrumuz!
Barter konusu ayrı öncelikli bir konu, D8 Bankası da.. Bu ülkelerin kendi paraları ile ticaret yapabilmeleri için bir de Takas Bank gerekecek. Belki ortak bir AltCoin de üretilebilir. Ortak bir kredi kartı, sigorta şirketi de örgütlenebilir.
“AliBaba” gibi 8 ülke arasında neden bir perakende zinciri kurulmasın. Her alanda her seviyede ilişki kurulabilir aslında. Bunun için bu ülkeler arasında bir “Kültürel diplomasi” dedikleri çalışma gerek. Mesela politikacılar, bürokratlar, işadamlarından önce bunların hanımları, sanatçılar ve onların çocukları 8 ülkeyi birlikte dolaşsalar, 8 ülke bunlara ev sahipliği yapsa. Birer haftalık turlar. Sadece gezi değil, mini fuar, sinema haftası, müzik ve halkoyunları gösterisi, resim sergileri, karşılıklı o ülkelerin şiir, hikaye ve romanları yayınlansa, imza günleri ve söyleşiler olsa, belli restoranlarda o ülkelerin mutfakları sunulsa… Bakın kadınları ve gençleri de bu işe, bu sürece dahil etmek gerek. Bunu cinsiyetçilik açısından söylemiyorum. Ama bu ailede, dedenin, ninenin, anne-babanın, kız oğlan, ailemizin meselesi olması gerek. Herkesin elini taşın altına koyması gerek.
Bu çalışmaların çoğu büyük yatırımlar gerektirmiyor, hatta büyük kazanımlara, en azından başlangıçta bazı işler için kıt kaynaklarla sistem aktif hale getirilebilir. Çoğu gelir getirici projeler.
Özellikle bugün milyar dolarla ifade edilen bilişim şirketlerin çoğu aslında merdiven altında doğdu. Başarabiliriz. Gençlere bir heyecan, bir umut vermek gerek.”