Ahmed Cevdet Paşa kimdir? Ahmed Cevdet Paşa'nın hayatı...

Osmanlı Devletinin son yıllarına doğru yetişmiş olan en önemli devlet adamlarından Ahmed Cevdet Paşa kimdir? Ahmed Cevdet Paşa'nın hayatı...

GÜNDEM 02.06.2021, 16:15
16
 Ahmed Cevdet Paşa kimdir? Ahmed Cevdet Paşa'nın hayatı...
Hacı İsmail Ağa ile Ayşe Sümbül Hanım'ın çocukları Ahmed Cevdet, 27 Mart 1822'de bugün Bulgaristan sınırlarında bulunan Lofça'da dünyaya geldi.
İlk öğrenimini burada tamamladı.1839'da İstanbul'a gelerek Fatih Camii'nde görev yapan önemli şahsiyetlerden ders aldı.
İlahiyat, hikmet, Arap edebiyatı, Fars edebiyatı, matematik, tabiat, felsefe, tarih, jeoloji, coğrafya ve astronomi okudu. Ayrıca Fransızca öğrendi. Bunların yanında edebiyata merak saldı ve şiirler yazdı. 
Asıl adı Ahmed olan şair, Cevdet mahlasını 1843'te İstanbul'da öğrenim gördüğü sırada şair Süleyman Fehim Efendi'den aldı.
Devrin meşhur alimleri Hafız Seyyid Efendi, Doyranlı Mehmed Efendi, Vidinli Mustafa Efendi, Kara Halil Efendi ve Birgivi Hoca Şakir Efendi'nin derslerine devam etti.
Ahmed Cevdet, İslami ilimlerin yanı sıra matematik, astronomi, tarih, coğrafya gibi ilimleri de tahsil ederken, o yıllarda meşhur olan Murad Molla Tekkesi'ne tatil günlerinde giderek Arapça ile Farsça öğrendi ve Mevlana'nın Mesnevi'sini bitirdi. Bu sayede Farsça bilgisini derinleştiren şaire Mesnevihanlık icazeti verildi.
Süleyman Fehim Efendi'nin Karagümrük'teki konağına devam ederek ondan da Şevket ve Örfi Divanları'nı okuyan Ahmed Cevdet, bir yandan da devrin tanınmış mutasavvıflarından Kuşadalı İbrahim Efendi'nin sohbetlerine katıldı.
Bu muhitlerde tasavvuf ve edebiyatın belli başlı eserlerini okuyarak bilgisini ve kültürünü ilerlettiği gibi şiir ve edebiyat alanındaki eksikliklerini tamamlayıp edebi zevkini geliştirme imkanını buldu.
Henüz 22 yaşındayken 1844'te Rumeli Kazaskerliği'ne bağlı Permedi kazası kadılığıyla devlet hizmetine başlayan ilim insanı, bundan bir yıl sonra müderris olarak İstanbul camilerinde ders vermek hakkını elde etti ve 13 Ağustos 1850'de Meclis-i Maarif azalığı ve Darülmuallimin müdürlüğüne getirildi.
Bugünkü adıyla öğretmen okulu olan Darülmuallimin müdürlüğü süresince mektebi kısa zamanda ıslah ederek, mektebe giriş ve imtihan usullerini yönetmeliklerle belirleyen Ahmed Cevdet, 1851'de Encümen-i Daniş'e (Osmanlı Akademisi) asli üye seçildi.
Ahmed Cevdet daha sonra Fuad Paşa ile Bursa'ya gitti ve orada kaldığı kısa süre içinde onunla birlikte ilk Osmanlı grameri sayılan, üç lisanın (Türkçe, Arapça ve Farsça) gramerini açıklayan Kava'id-i Osmaniyye adlı kitabı ve Şirket-i Hayriyye'nin kuruluş nizamnamesini hazırladı. 1850'de ise Mısır valisi Abbas Paşa ile hanedan üyeleri ve ümera arasındaki ihtilafı gidermeye ve miras meselesini halletmeye memur olan Fuad Paşa ile Mısır'a gitti.
İstanbul'a döndükten sonra 1851'de Encümen-i Daniş üyeliğine seçildi.
 Kava'id-i Osmaniye'yi encümenin ilk eseri olarak Sultan Abdülmecid'e sundu. Bu sayede hareket-i altmışlıya yükseltildi.
 1853 tarihli bir mazbata ile 1774-1826 devresi Osmanlı tarihini yazmakla görevlendirildi. 1854'te yazmaya başladığı tarihinin ilk üç cildini tamamlayıp padişaha takdim etmesinin ardından kendisine musıle-i Süleymaniyye derecesi verildi.
Başlıca eserleri
"Tarih-i Cevdet", "Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefa", "Tezakir-i Cevdet", "Ma'ruzat", "Mecelle", "Divançe-i Cevdet", "Kavaid-i Osmaniye", "Belagat-ı Osmaniye - Kavaid-i Türkiye", "Takvim-ül Edvar", "Miyar-ı Sedad", "Adab-ı Sedad fi-ilmi'l-adab", "Hülasatü'l-beyan fi-te'lifi'l Kur'an", "Eser-i Ahd-i Hamidi", "Hilye-i Saadet, Ma'lumat-ı Nafia"

Yorumlar (0)
sanalbasin.com üyesidir
18
açık
Namaz Vakti 17 Nisan 2024
İmsak 04:31
Güneş 05:56
Öğle 12:43
İkindi 16:24
Akşam 19:21
Yatsı 20:41
Puan Durumu
Takımlar O P
Takımlar O P
Takımlar O P
Takımlar O P
Whatsap İhbar Hattı