Dünya yazarı Alaattin Aktaş, Türkiye İstatistik Kurumu’nun ( TÜİK) enflasyon hesaplarında akaryakıt fiyatlarının ortalamadan daha düşük çıkmasının nedenini kaleme aldı. Aktaş’a göre TÜİK fiyatları satış miktarıyla ağırlıklandırılarak hesaplamaya dahil ediyor.
Aktaş’ın bugünkü “TÜİK’ten göz yaşartan fiyat toplama hassasiyeti” başlıklı köşe yazısının bir kısmı şöyle:

Aktaş, “Ama aynı yöntemin başta otomobil olmak üzere diğer kalemler için de uygulanması gerekir. Otomobilde bu yöntem izlenir mi kuşkuluyuz; çünkü o zaman enflasyon daha yüksek görünür” yorumunu yaptı.
Biliyoruz ki benzine ya da motorine gece yarısından geçerli olmak üzere zam geleceği ya da indirim yapılacağı sabah saatlerinde kesinleşiyor. Eğer zam yüklü miktardaysa vatandaş gün içinde yakıtını alarak en azından ertesi günkü zamdan kurtulmak istiyor. Son zamanlarda zammın öğrenildiği günlerde akaryakıt istasyonlarında oluşan kuyrukları hep birlikte izliyoruz.
Dolayısıyla zammın öğrenildiği günlerdeki satış miktarı, diğer günlere göre fazla oluyor. İşte bu aşamada TÜİK’in o hassas ölçümü devreye giriyor.
Bugün benzinin litresi örneğin 28 lira ve gece yarısı 2 lira zam gelecek ve yarınki fiyat 30 lira olacak. Vatandaş bugün akın etti istasyonlara ve örneğin 1.000 litre benzin satıldı. Ertesi gün ise 30 liralık fiyattan ancak 400 litre satış gerçekleşti. TÜİK, “28 ve 30’un ortalamasını alıp 29 demek doğru olmaz; fiyatı satış miktarıyla ağırlıklandırmak gerek” yaklaşımıyla hesaplama yapıyor ve doğal olarak ortalama fiyat 29’un altında kalıyor. Hani bu köşede TÜİK’in mayıs ayındaki TÜFE hesabında kullandığı akaryakıt fiyatlarıyla EPDK’nın fiyatları arasında fark olduğunu yazmıştım ya, meğer nedeni buymuş.
Ama bu ayrıntıyı TÜİK açıkladığı için öğrenmiş değilim. TÜİK herhangi bir açıklama yapmaya, bilgi vermeye tenezzül bile etmedi. Aslında ne kadar vahim bir durum! Nasıl bir iletişim kopukluğu! Köşe yazımda TÜİK’e diyorum ki “Kullandığınız fiyat, piyasadaki ortalama fiyattan da, EPDK’nın fiyatından da düşük, bu yüzden TÜFE daha az artmış görünüyor”; ses yok! Belli ki beni ve yazdıklarımı önemsemiyorlar; hiç önemli değil. Aslında önemsemedikleri tüm Türkiye! Ben kişisel merakımı gidermek için yazmıyorum bunları. Umarım bir gün bu farkı fark edebilirler!