Benzin ve motorinde büyük oyun ifşa oldu: Vatandaş resmen soyuluyor

Akaryakıt kalemlerinden motorine 11 Ağustos’tan bu yana motorin fiyatına 5. kez zam gelmiş, toplamda 5 TL 11 kuruş zamlanmıştı. Litresi yeniden 27 TL'ye çıkan motorin fiyatı için Enerji Politikaları Uzmanı Necdet Pamir, çarpıcı iddialar geldi.
Motorin zamlarındaki büyük haksızlığı gözler önüne seren Pamir, "35 $ ucuza alıp 100 $'e almış gibi satıyorlar" diyerek vatandaşa kazık atıldığını öne sürdü.
Karar gazetesinde yer alan habere göre Enerji Uzmanı Necdet Pamir'in iddiaları şu şekilde:
" Rus petrolü fırsatı, ganimeti gibi...
- Ham petrolü de yüzde 44'ünü bu sene içinde Rusya'dan alıyorsun. Çünkü AB ve ABD ambargosu nedeniyle AB almıyor. ABD'de almıyor. Hindistan, Çin, Türkiye gibi ülkelerde fırsatı ganimet bilip alıyorlar. Çünkü hakikaten yüz dolar civarında seyrediyorsa ham petrol, bunu yaklaşık 65 dolara falan varilini alıyoruz.
Yüzde 44'ünü Rusya'dan alıyoruz
- Ham petrolün yüzde 44'ünü böyle alıyorsun, bunu kendi rafinelerinde çeşitli ürünlere çevirirken bir kısım da motorine çeviriyorsun. İki kaynaktan motorin alıyoruz demek ki; Birisi çeşitli ülkelerden ve çeşitli kaynaklardan doğrudan motorin ithal ediyoruz. Ama onun dışında da ithal ettiğimiz ham petrolden motorin de elde ediyoruz. Yani motorin, jet yakıtı, asfalt, benzin...
Motorin fiyatları nasıl belirleniyor?
- 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 10. Maddesi, ‘Petrol alım satımında fiyatlar en yakın erişilebilir dünya serbest piyasa koşullarına göre oluşur. Yerli ham petrol için, teslim yeri olan en yakın liman veya rafineride teşekkül eden ‘Piyasa Fiyatı’, fiyat olarak kabul edilir.’ demektedir. Bu maddeye göre, ülkemizde rafineri çıkış fiyatı, Akdeniz havzası İtalya Lavera/Cenova’da oluşan “Piyasa Fiyatı” baz alınarak belirlenmektedir.
35 $ ucuza alıp 100 $'e almış gibi satıyorlar
- Daha yalın bir ifade ile Rusya’dan dünya piyasalarına göre yaklaşık 35 dolar/varil daha ucuza alınan ham petrol kullanılarak elde edilen rafineri çıkış fiyatları da (benzin, motorin, vb.) çok daha düşük olmasına karşın, bu “ucuzluk” tüketiciye yansıtılmayıp, önemli oranda rafinerilere kâr olarak kalmaktadır.
Bu uygulama hemen kaldırılmalı
- Ekonomik krizin geniş toplum kesimlerini çok olumsuz etkilediği mevcut koşullarda, hızla mevzuat değişikliğine gidilerek, Rusya’dan satın alınmaya devam edilen görece çok ucuz petrolün yarattığı avantaj, ağırlıklı olarak tüketiciye yansıtılmalıdır.
- Ayrıca rafineri çıkış fiyatının üzerine önce ÖTV, onun üzerine KDV bindirilmesi de gerek vergiden de vergi alma anlamına geldiğinden, gerekse tüketiciyi mağdur ettiğinden, bu uygulama kaldırılmalıdır.
- Madem ekonomik olarak kırılıyoruz, sen burada belirli bir dönem için en azından, yasanın bu maddesini askıya al ya da değiştir. Orada rafineri çıkış fiyatını ham petrol girdisine göre belirle. Pahalıya alan Cenova ya da İtalya pahalıya üretiyor doğal olarak.