Dolar kuru haberleri - Dün gerçekleşen ABD Merkez Bankası FED toplantısı sonrası piyasalarda hava oluştu. TCMB’nin Enflasyon Raporu sonrası dolar kuru 8,50 seviyelerine kadar geriledi. Ekonomist Prof. Dr. Emre Alkin, Youtube kanalında “Merkez Bankası ne dedi? Döviz düşecek mi?” başlıklı videosunda Merkez Bankası’nın enflasyon raporunu yorumladı. Peki, karar sonrası ilerleyen günlerde dolar kuru ne olacak? Dolarda ve enflasyonda beklentiler ne yönde olacak?..
Öte yandan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bugün Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ni de yayımladı. Bilgiye göre, Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 16 Temmuz 2021 itibarıyla 818 milyon dolar artarak 104 milyar 888 milyon dolara ulaştı.
Ekonomist Prof. Dr. Emre Alkin dolar kuru yorumlarına sürdürüyor. TCMB’nin enflasyonu raporunu değerlendiren Alkin, “Göze çarpan en önemli gerçek Merkez Bankası’nın enflasyonla alakalı gerçeği az da olsa kabullenmiş olması.” dedi. Temkinli olduğunu söyleyen Emre Alkin, enflasyonun yüzde 15’in biraz üzerinde olacağını savunarak, “Çünkü dünyada emtia fiyatları vs. falan artıyor. Dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti’nde hem tarım, gıda emtia fiyatları ile alakalı bu dalgaya çok duracağını zannetmiyorum. Dolayısıyla her ne kadar Merkez Bankası iddia ile yılsonuna doğru enflasyon radikal şekilde düşecek dese ki daha evvel bu cümleyi çok duyduk. Ben hala temkinli olduğunu söylemek zorundayım.” diye konuştu.
Merkez Bankası’nın enflasyonu raporunu uygun bulduğunu savunan Emre Alkin, “En azından gerçekçi olduğunu gösterdi. Diğer taraftan döviz kurları sakin görüyorsunuz, çeşitli fırsatlar sunmakta. Ağustos ayında IMF’den bir para gelecek. Biz istesek de istemesek de serbest çekim hakkımız var. Onla alakalı bu arada turizm istediğimiz kadar olmasa da belli bir şekilde bize gelir yaratıyor. Eğer ki biz siyaseten ya da dış politikada yine böyle sertleşmezsek temmuz-ağustos aylarını sakin bir şekilde geçiririz. Öyle geçecek gibi gözüküyor ama bilemiyoruz tabi. Türkiye’de 24 saat uzun bir süre.” değerlendirmesinde bulundu. Emre Alkin’in Merkez Bankası raporu ve dolar kuru yorumu şöyle: “Merkez Bankası faizleri önceden bir düşünebilmek için, önden bildirmeli. Ondan sonra bir faiz indirimi yapabilmek için ama bence ateşle oynamak gibi bir şey oldu. Bu arada Kamu-sen bir araştırma yaptı. 4 kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı ile sonra açlık sınırına. Şimdi burada bu sepeti oluşturan endeksi oluşturan mal ve hizmetlere baktığımızda özellikle tarım ürünlerinde temmuz ayında bir gerileme olduğu ortada ilginç veya olduğu yerde sayanlar da var. Bazı ürünlerde yüksek çıkmış fakat mesela Antalya’dan gelen arkadaşım Anamur muzu bile kilosu 12 lira olmuş. Yani bir yerde bir hayat pahalı var ama neyse Kamu-Sen’in yaptığı araştırma temmuz ayında en azından tarımsal ürünler gıda maddelerinde bir fiyat düşüşü ya da olduğu yerde sayma olduğunu gösteriyor. Demek ki Merkez Bankası Ağustos ayının ilk haftası açıklanacak olan enflasyon oranı için böyle ümitlendirdi. Yani tarım ürünlerinde bir yükseliş olmadığı için çekirdek enflasyonda bir gerileme olacağını düşündü. Enflasyonda hatırlatayım mevsimine bakılmaksızın her ay satın almak mecburiyetinde olduğumuz mal ve hizmetler. Şimdi bunlar yükselmiyorsa demek ki Türkiye’de çok yüksek çıkmayacak. Beklenen kadar yüksek çıkmayacak dedi. Bunlar bir faiz indirimine hazırlık için mi yapılıyor? Valla bilemem onu. Hani ona bir bakmak lazım. Bu arada biliyorsunuz The Ekonomist’in endeksi açıklandı. Burada gösteriyor ki yüzde 58-59 civarında değer kaybetmiş. Çünkü bitmek Amerika’ya göre Türkiye’de yüzde 58-59 daha ucuz. Aslında baktığınız zaman Merkez Bankası'nın işte kur endeksleri de Türk lirasının yüzde 58 değersiz olduğunu gösteriyor. The Ekonomist’in çok böyle kafadan atma bir endeks değil. Buna bakarak da yorum yapamayız Çünkü bazı ekonomistler eleştiriyor diyor ki, yani ülkelerin çoğunda maliyetler düşük. O yüzden bitmek daha ucuza üretiyor olabilir, kabul ediyorum. Döviz cinsinden değil aynı zamanda TL cinsinden bir fakirleşme olduğu gözüküyor. Şimdi bunları niye anlatıyorum? Çünkü döviz kurları arkada tekrar bir sakinleşme ortaya çıktı. Özellikle Merkez Bankası'nın bugün yaptığı açıklama piyasalar olumlu tesir etti. Çünkü en azından merak etmeyin, biz olanı biteni görüyoruz şeklinde bir açıklamaydı. Bu ne oldu? Dolar kurunu 8.50’ye geri çekti. Ama daha önce biz bunları yaşadık. Nasıl yaşadık mesela? Çok iyi hatırlıyorum. 2018’de öyle sakin sakin giderken bir topukladı yukarı 3.75’ten 7 ay içerisinde 6.60’a gitti. Yani yüzde 80 artış korkunç bir şey. Bence 2018’de Türkiye ekonomisi raydan çıktı diyebilirim. Ondan sonra toparlanıyoruz zaten üst üste 3 senede pandemi ile dâhil edeyim, yüzde 3 civarında bir büyüme sağlayamadık ortalamada. Yüzde 3’ten daha düşük büyüme Türkiye’de adeta gerileme anlamına geliyor. Tabi yüksek büyüme oranları açıklanıyor ve açıklanacak. Bunun nedeni biliyorsunuz baz etkisi. Çünkü geçen sene zaten berbattı. Türkiye sanayisi ve ticaret erbabı şahlandı, kapasite kullanım oranlarını, sanayi üretim rakamlarını görürsünüz. Normal yanı çıkan rakamlara bakıp da aman Allah’ım işte amma büyüdük, çatladık, patladık demeyelim ama hiç yoktan iyidir onu söyleyeyim. Ancak dediğim gibi bu aralar döviz kurları sakin diye de heyecanlanıyorum. Ben hep bunu söylüyorum, kurların yüksek olmasına sebep olan her şey ortada hala. Dolayısıyla eğer döviz kurları geriyorsa çok fazla bir mesnet yoktur. Burada döviz borcu olan ve döviz ödemeleri olanların mutlaka döviz kurlarının böyle mesnetsiz şekilde düştüğü zamanları kendilerine fırsat olarak kullanmaları gerekir. Aksi takdirde eyvah uçtu, kaçtı, tüh alacaktım, vazgeçtim niye almadım gibi şeylerle dövünmek faydalı olmuyor. Türkiye'deki kırılganlıklar devam ediyorlar. Merkez Bankası rezervleri, döviz borcunun milli gelire oranı, dövize endeksli kesilen faturalar vs vs. Cari açığımızın yapısallık hepsini sayabilirim ve bunlar ortada dururken döviz kurlarının hani ilelebet böyle düşük kalacağını düşünmeye fırsatı değerlendirmekte fayda var. Ben en dipten alacağım, valla en dip diye bir şey yok onu, onu bulan da olmamış. O yüzden kademeli olarak elinizdeki parayı değerlendirme, elinizdeki paranın tamamıyla gidip herhangi bir enstrümana girmeyin, sıkıntılı. Sermayeyi kediye yüklemek gibi bir şey oluyor.”