AB’yi arkasına alan Hırvatistan, Neum şehri açıklarına köprü inşa ederek Bosna Hersek’in denizle bağlantısını kesmek istiyor. 2000’li yılların başından beri Hırvatistan ve Bosna Hersek arasında krize neden olan Peljesac Köprüsü bittiğinde Bosna’nın Adriyatik Denizi’yle bağlantısı kopmuş olacak. AB’nin 357 milyon Avro vererek finanse ettiği köprünün 2022 yılında açılması planlanıyor.
Ecdad yadigârı İslam yurdu, Bilge Lider Aliya İzzetbegoviç’in Türkiye’ye emaneti olan Bosna Hersek, yine fitne planının ortasında kaldı. Bosna Hersek’in Adriyatik Denizi’ne kıyısının bulunduğu tek toprak parçası olan Neum şehri açıklarına köprü çalışmalarını sürdüren Hırvatistan, AB’yi de arkasına alarak Bosna Hersek’in denizle bağlantısını kesmek istiyor. Avrupa Birliği tarafından fonlanan Peljesac Köprüsü bitme aşamasına geldi. Köprünün 2022 yılında açılması planlanırken Bosna Hersek’i yöneten üçlü yönetimin bir ayağının Hırvatlardan oluşması köprü çalışmasında, Hırvatistan hükümetine alan açıyor. Bahçeşehir Üniversitesi Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi’nde yapılan açıklamada, köprünün tamamlanması durumunda Bosna Hersek’te yaşanabilecek olası bir savaşta Türkiye’den hiçbir askeri desteğin gidemeyeceği uyarısını yapılırken, Millî Gazete’ye konuşan Bosna Hersekli siyasetçi Samir Sibonjic ise Avrupa Birliği tarafından desteklenen Hırvatların Bosna Hersek topraklarındaki çirkin emellerinin yeni bir şey olmadığını ifade etti.

Balkan coğrafyasının iki önemli ülkesi olan Bosna Hersek ile Hırvatistan arasındaki köprü krizi yeniden alevlendi. Hırvatistan devletinin Avrupa Birliği’nin desteğiyle pervasızca sürdürdüğü, en güneydeki toprakları ile kuzeydeki topraklarını karayolu ile bağlamayı hedeflediği Peljesac Köprüsü, Bosna Hersek’in açık denize çıkışını kesmeyi hedefliyor. 2000’li yılların başından beri iki ülke arasında kriz kaynağı olan köprü projesinin, 2022 yılında açılışı planlanıyor. Skandal projenin tamamlanması durumunda, Balkanlardaki en güçlü müttefikimiz olan Bosna Hersek’in deniz bağlantısı tamamen kesilmiş olacak.

Bosna Hersek’i sakat bırakan anlaşma olarak tanımlanan Dayton Barış Antlaşması’nın görüşmelerinde Hırvatistan’ın kendi topraklarına katmak için uğraştığı ve nüfusunun tamamına yakını Hırvatlardan oluşan Neum şehri, Bosna Hersek’in Bilge Cumhurbaşkanı Aliya İzetbegoviç’in direnmesi sonucu Bosna Hersek sınırlarında kalmıştı. Bir turizm şehri olarak dikkat çeken Neum kıyısından geçecek köprü için birçok farklı alternatif gündeme getirilse de Hırvatistan hükümeti Avrupa Birliği’nden aldığı cesaretle her defasında Peljesac Köprüsü’nün inşa edilmesinde ısrar ediyor. Neum şehrinde Bosna Hersek’in hakimiyeti altında yaşayan Hırvat vatandaşlar dahi Hırvatistan hükümetinin yapacağı köprünün, şehirlerine büyük zarar vereceğini düşünüyor.

Avrupa Birliği’ne 2013 yılında tam üye olan Hırvatistan’ın topraklarının bütünlüğü iddiasıyla yapmak istediği köprü projesinin en büyük finansörü Avrupa Birliği. Uluslararası raporlara göre, Avrupa Komisyonu, köprü projesinin yüzde 85’ine denk gelecek 357 milyon avroluk kısmını karşıladı. Köprü inşaatının 2022 yılında tamamlanması öngörülüyor.

Emekli Oramiral Cihat Yaycı’nın başkanlığında çalışmalarını sürdüren Bahçeşehir Üniversitesi Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi’nden (BAU DEGS) yapılan açıklamada, Hırvatistan’ın bu hukuk tanımaz girişimine tepki gösterildi. BAU DEGS açıklamasında, “Bosna-Hersek’in denize çıkışı böyle bir köprü ile pervasızca engelleniyor. Kim dur diyecek bu hukuk tanımazlığa? Bosna-Hersek sahipsiz mi? Bu köprü ile Türkiye’nin Bosna Hersek’e deniz yoluyla yapacağı yardım kesilmiş olacaktır. Bu şekilde Türkiye’nin Çin’den Adriyatik Denizi’ne kadar süren deniz tezleri de bu köprü ile bozulmaktadır. Ve en önemlisi, eğer inşa edilirse bu köprü daha önce Bosna’da meydana gelene benzer bir katliamda Türkiye’nin Bosna’ya deniz yoluyla ulaşımını engelleyecektir. Miloseviç’in soykırım planı hayata geçirilecek ve Bosna denizden izole edilecek.” ifadeleri kullanıldı.

* İnşaatı süren köprünün tamamlanması durumunda Bosna Hersek, yalnızca turizm ve ekonomi anlamında zarar görmeyecek, aynı zamanda doğal hakkı olan deniz alanlarını da kaybedecek. Söz konusu köprü Bosna Hersek’e ait Klek Yarımadası’nın ve burnun hemen önünde inşa edilmekte. Bu şekilde burnu kapatarak Bosna Hersek’in denize çıkışı engellenmek isteniyor. Stratejik açıdan bakıldığında en önemli ayrıntı olarak dikkat çeken şu ki; bu köprü inşa edilirse Bosna Hersek’te Müslümanlara yönelik daha önce gerçekleşmiş olan katliamın bir benzerinin yaşanması durumunda Türkiye ve diğer çevre ülkelerin ne denizden yardım sağlayabilme ne de denizden insanları tahliye edebilme imkânı kalıyor.

* Meseleyi Millî Gazete’ye değerlendiren Bosna Hersekli siyasetçi Samir Šibonjiç, “Bosna Hersek’te Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlardan oluşan üçlü yönetim var. Hırvatistan ile Bosna Hersek arasında hâlihazırda 2 tane büyük sorun var, birincisi Hırvatistan’ın Bosna Hersek sınırına yaptığı nükleer atık depolama merkezi, ikincisi de bu köprü sorunu. Bu köprü eski Hırvat Cumhurbaşkanı Tuchman’ın projesi. Bu köprü yapılınca Bosna Hersek’in sahil kıyısına savaş gemisi giremeyecek, Bosna Hersek burada bir liman inşa etmek istese edemeyecek” diye konuştu.

* Hırvatistan ile Avrupa Birliği ortaklığındaki skandal köprü projesine karşı mücadele veren isimlerin başında gelen Bosna Hersek Denizcilik Derneği Başkanı İzet Bayrambasic, Twitter mesajında, “Değerli Türk dostlarım! Ekmeğiniz çalınır, namusunuz çalınır, toprağınız çalınır, huzurunuz da çalınabilir. Ama kıyınız çalınırsa bunların hepsi çalınmış olur. Bosna Hersek’in sesini duyurun! Kıyılarımız ve deniz hukukumuz çalınıyor! Bizi yalnız bırakmayın!” ifadelerini kullandı.