FPK sistemimizle binlerce aileyi ev ve araç hayaline kavuşturduk

Eyüp Akbal, 30 yılı aşan tecrübeleriyle faizsiz, peşinatsız, kredisiz sistemleriyle binlerce insanı ev ve araç sahibi yaptıklarını belirterek, “İnsanlarımız kendi belirledikleri vade ve taksitlerle istedikleri yerden ev, istedikleri modelde araç alma özgürlüğüne sistemimizle kavuştu. BDDK’nın kontrolüne giren sistem içindeki firmalar bundan böyle denetlenecek, daha güvenli kimliğe kavuşacak, nitelikli, kaliteli büyüme sağlayacak. Çünkü toplumumuzun yapısına en uygun model bu” dedi
Herkesin ev ve otomobil alma hayali var. Ama konut fiyatlarının sürekli arttığı, faizlerin yükseldiği ülkemizde bu hayale ulaşmak zor bir hedef. Fuzulev olarak yılları aşan tecrübeyle insanların bu hayallerini faizsiz, peşinatsız, kredisiz sistemle gerçekleştiriyorsunuz. Ana hatlarıyla sistemi anlatır mısınız?
Sistemimiz 30 yıllık bir geçmişi geride bıraktı. Bu sistemle binlerce insanımız ev ve araç sahibi oldu. İşleyişi tamamen bir dayanışma modeli. Yeni dünya düzeninde buna paylaşım ekonomisi diyorlar. Bu sistemle insanlar birbirlerini destekleyerek ihtiyaçlarını en düşük tasarruf yöntemiyle karşılıyor, en düşük maliyetle ev ve araba sahibi olma hedefine ulaşıyorlar. Bugüne kadar yaptıklarımız çok doğru bir adım oldu. Ülkemize en uygun model bu. Sistemin temel özelliği kişi istediği yerden ev sahibi olabiliyor, istediği araba modelini satın alabiliyor. Faiz yüküne girmeden, kredi ödemeden, katma değer sağlamadan sistem, insanlarımızı hayallerine kavuşturuyor. Mart ayında sistemle ilgili yasa çıktı. Böylece bu sistem bankacılık kanuna entegre edildi ve Cumhurbaşkanımızın imzasıyla yürürlüğe girdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ilgili sektör temsilcileriyle denetlemelerini sürdürüyor. Bir intibak süresi getiriliyor. Bu şunu getiriyor: Bu kanun vatandaşımızın devlet kontrolünde ev ve araba sahibi olabilmesini sağlamış olacak. Sektörün büyümesi açısından da kanun önemli bir adımdı. Bundan sonra büyümemiz katlanarak artacaktır. Sektör uygun kur ortamında, en uygun ev ve araç sahibi olmayı bundan başka bir yöntemle elde edemiyor. İnsanlar neden buna ihtiyaç duyuyor? Sizin de ifade ettiğiniz gibi faiz oranları yüksek olduğundan, bir evin maliyeti vade sonunda neredeyse 2,5-3 katına kadar ulaşıyor. Fuzulev sisteminde ise vatandaş 100 bin lira borçlandıysa sadece 100 bin lira ödüyor. 100 ayda bin TL ödese bile hiçbir ilave fark oluşmuyor, külfet getirmiyor.

Birinci ayda ev sahibi olduğunuzda hem kiradan kurtuluyorsunuz hem de en düşük taksitle ev sahibi oluyorsunuz. Diğer yandan bir projeye bağlı kalmıyorsunuz, özgürlüğünüz var, istediğiniz yerden evinizi alabiliyorsunuz. Burada ana kalem, birincisi faizsiz olması, ikincisi peşinat verebilirse daha erken teslim alabilir, peşinatsız da alabilir, üçüncüsü herhangi bir kredi binmediği için maliyet artmıyor. Diğer yandan 36 aydan, 3 yıldan 240 aya, 20 yıla kadar uzanan bir vadelendirme yapılabiliyor. Ekstra bir ödeme yapmaksızın. Ara ödeme yapmak isterse de, toplam borçtan düşülerek taksitlere yansıtılıyor. Erken teslim alma avantajı, peşinatı fazla ve erken verirse olabiliyor. Burada önemli olan, 100 bin liralık bir eve veya otoya giren vatandaşımız vade sonunda 100 bin lira ödeyerek sistemden çıkıyor. Dolayısıyla bu 100 bin liranın 40 bin lirasını peşin, 60 bin lirasını da vadelere bölerek ödeyebilir. Bin lirasını vererek altı ay sonra, 20 bin lira ara ödeme yapabilir. Ama sonuçta ödeyeceği rakam değişmiyor. Müşteri bunu gelir durumuna göre taksitlendirebilir, koordine edebilir. Son dönemde bazı avantajlar da sunuyoruz. 90’lı yıllarda 30’lu, 40’lı aileler yapardık biliyorsunuz. Bu gruplarda birinci ayda da çıkabilirdi müşterimiz, 40’ıncı ayda da çıkabilirdi. Yeni dönemde 40 ayda değil, maksimum 20 ayda evini teslim alabiliyor. Teslim vadesini düşürdük. Birinci ayda alabilirken, en geç 20’nci ayda alır. Peşinatı artırdığında, mesela yüzde 10’luk bir peşinat verdiğinde 1 ila 18 ay arası, eğer yüzde 50 peşinat verirse 1 ila 10 ay arasında teslimatını gerçekleştiriyoruz.

Türkiye ekonomisi kırılgan. Yaşadığımız ekonomik krizler insanlarımızın satın alma gücüne olumsuz yansıyor. Fuzulev’den bir müşterimiz ev sahibi olmak istedi ama ödemekte zora düştü. Bu müşteriler için yapılan bir kolaylık var mı? Mesela, taksitleri dondurma gibi...
Müşterimizin taksit dondurma imkânı var. 50, 100 ve 300 aylık gruplar için sayı değişiyor. 2, 3, 4 defa dondurma hakkı bulunuyor. Ödeme planını kendisi öteleyebilir. Pandemi döneminde bunu biz yaşadık. İnsanlar eve kapandılar, işlerini kaybettiler, ödeme güçlüğü yaşadılar. Elbette bu müşterilerimize kolaylık sağlamak, imkânı olduğunda yeniden ödeme fırsatı sunmak çok önemli.

BDDK faizsiz sistemle çalışan firmaları kontrol altına aldı. Bu sistemle insanlarımızı ev-araç sahibi yapan birkaç firma varken sektöre birçok firma girdi. Bunlardan bazılarının taahhüt ettiklerini yerine getirmediğine dair şikâyetleri de duyduk. Bu bağlamda yeni düzenlemenin öneminden bahseder misiniz?
Çok olumlu bir düzenleme oldu bu. Çünkü 205 yıl öncesine kadar 2 firmayla devam ediyordu. 2015 yılında bir firma daha geldi. 2019 yılında ise 70-80’lere dayandı. Dolayısıyla insanlarda bir endişe uyandırıyor. Ortada çok büyük bir pasta mı var? Düzenleme yapılmasıyla ilgili biz Ankara ile kontak halindeydik. Ben sektöre giren arkadaşlarımızın kötü niyetli olduklarını düşünmüyorum. Şartların neler getireceğini, önümüzdeki günlerde ekonominin daralmasıyla birlikte insanlarımızın ödeme güçlerinin yetersizliği firmaları nasıl etkileyecek? Bu çok önemli. Bu olumsuz tablo elbette firmanın gücünü ortaya koyacak. Firma yeterince bir ekonomik güce sahip değilse sıkıntılar, ertelemeler, ötelemeler yaşanabilirdi. Biz Hazine ve Maliye Bakanlığı ile, Sayın Cumhurbaşkanımızla, Meclis’te görüşmelerimizi sürdürdük. Ve yasa çıktı. Yasanın getirdiği kolaylıklar var, beraberinde yükümlülükler var. Şu ana kadar 80 firmadan 28 firma başvurdu. Bu firmaların kurumsal ve ekonomik durumları, mali yapıları incelendikten sonra devam edecek ve etmeyecek olanlar kamuoyu ile paylaşılacak. Çalışacak olanlar için lisanslama çalışması yapılıyor. Bu çalışma sonrası firmalar intibak süresinden sonra ya tasfiye edilecekler ya da yollarına devam edecekler. Bazı şartlar getirildi. Mesela sektörde var olmak veya devam etmek isteyen firmaların mali yapılarının güçlü olması istendi. 100 milyon TL sermaye şartı getirildi. Firmaların içinden bu şartı kaç firma yerine getirir? Bununla birlikte firmaların bu işi yapabilecek kapasitesinin olup olmadığı önem arz ediyor. Her şube için de 1 milyon TL’lik de bir sermaye artırımı getiriliyor. Bütün mesele, firmaların mali gücü, firmaların kurumsal yapıları ve firmaların bu işi yapıp yapamayacakları. Buna BDDK karar verip devam edebilecekler için tebligat yapacak. Geri kalan firmalar da birleşme yoluyla belki yeni yol haritaları çizecekler. Devam edemeyecek olanlar da belki TMSF’ye devredilecekler, belki tasfiye edilecekler. Süreci birlikte göreceğiz.