Doğu Akdeniz’deki enerji paylaşım mücadelesinin önemli aktörlerinden biri olan Mısır’ın, bölgede yapmış olduğu hidrokarbon ihalesinin duyurusunda Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e (BM) bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarını dikkate aldığı ifade edildi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Türkiye ile Mısır arasında istihbarat düzeyinde temasların bulunduğu yönündeki açıklaması zihinlerdeki yerini korurken, son gelişme ile birlikte “Türkiye-Mısır ilişkileri normale döner mi?” sorusu gündeme geldi.
Mısır tarafından 18 Şubat tarihinde ilan edilen ve 1 Ağustos’ta sona ereceği kaydedilen ihalede, 18 numaralı parselin bulunduğu bölgenin Türkiye’nin 13 Kasım 2019’da Birleşmiş Milletler’e bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarının dikkate alınması suretiyle belirlenmesi Yunanistan’da sert bir şekilde karşılandı. Yunan basınında çıkan haberlerde Mısır’a tepki gösterilirken, konuya ilişkin olarak, “Kahire, Ankara’ya göz kırpıyor” ve “Mısır falsosu” gibi başlıklar atıldı. Mısır’ın adımının ardından Yunanistan’dan resmi bir açıklama gelmezken, perde arkasında ise Mısır ile iletişime geçildiği ve Mısır’ın söz konusu adımdan vazgeçmesinin istendiği iddia edildi.
Doğu Akdeniz’deki enerji paylaşım mücadelesinde bugüne dek Türkiye’nin karşısındaki blokta yer alan Mısır’ın, Türkiye’nin hassasiyetlerine uygun adım atması, “Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerde yeni bir perde mi açılıyor?” sorusunu akıllara getirdi.
İlişkilerin normalleşmesi noktasında yeni bir açıklama yapılmasa da konuya dair yakın süreçte sarf edilen sözler zihinlerdeki yerini koruyor. Bu bağlamda söz konusu açıklamalardan biri Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından yapılmış ve Mısır ile ilişkilerde gelişme olabileceğinin sinyalleri verilmişti. Bakan Çavuşoğlu, 2020 yılında bir televizyon programında yaptığı açıklamada, Mısır ile istihbarat düzeyinde görüşmeler olduğunu söylemiş ve Mısır’ın Türkiye’nin kıta sahanlığını hiçbir zaman ihlal etmediğini kaydetmişti.
İçerdiği enerji kaynağı dolayısıyla büyük bir önemi haiz Doğu Akdeniz meselesinde yaşanan son gelişme ile birlikte gözler tekrar bölgeye çevrildi. Doğu Akdeniz’deki enerji paylaşım mücadelesinin önemli aktörlerinden biri olan Mısır’ın bölgede yapmış olduğu hidrokarbon ihalesinin duyurusunda Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e (BM) bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarını dikkate aldığı ifade edildi. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de hassasiyetleri doğrultusunda atılan ve önemli sonuçlar doğurabilecek adım Yunanistan cephesinde ise tepkiye yol açtı.
Mısır tarafından 18 Şubat tarihinde ilan edilen ve 1 Ağustos’ta sona ereceği kaydedilen ihalede, 18 numaralı parselin bulunduğu bölgenin Türkiye’nin 13 Kasım 2019’da Birleşmiş Milletler’e bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarının dikkate alınması suretiyle belirlenmesi Yunanistan’da sert bir şekilde karşılandı. Yunan basınında çıkan haberlerde Mısır’a tepki gösterilirken konuya ilişkin olarak “Kahire, Ankara’ya göz kırpıyor” ve “Mısır falsosu” gibi başlıklar atıldı. Mısır’ın adımının ardından Yunanistan’dan resmi bir açıklama gelmezken perde arkasında ise Mısır ile iletişime geçildiği ve Mısır’ın söz konusu adımdan vazgeçmesinin istendiği iddia edildi.
Doğu Akdeniz’deki enerji paylaşım mücadelesinde bugüne dek Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ve işgalci İsrail rejimi gibi aktörlere yakın duran Mısır’ın son adımı zihinlere birçok sorunun gelmesine yol açtı. Türkiye’nin hassasiyetlerine uygun bir şekilde atılan adım, “Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerde yeni bir perde mi açılıyor?” sorusunu akıllara getirdi. Mısır’ın Doğu Akdeniz’deki denklemde Türkiye ile işbirliği yapıp yapmayacağı bilinmezliğini korurken, Mısır’ın son hamlesi söz konusu ihtimali doğurdu. Konuya ilişkin olarak Türkiye ve Mısır’dan resmi bir açıklama gelmezken önümüzdeki günlerdeki birtakım gelişmelerin olabileceği öngörülüyor.
Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkilerin normalleşmesi noktasında yeni bir açıklama yapılmasa da konuya dair yakın süreçte sarf edilen sözler zihinlerdeki yerini koruyor. Bu bağlamda söz konusu açıklamalardan biri Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından yapılmış ve Mısır ile ilişkilerde gelişme olabileceğinin sinyalleri verilmişti. Bakan Çavuşoğlu, 2020 yılında bir televizyon programında yaptığı açıklamada, Mısır ile istihbarat düzeyinde görüşmeler olduğunu söylemiş ve Mısır’ın Türkiye’nin kıta sahanlığını hiçbir zaman ihlal etmediğini kaydetmişti. Çavuşoğlu, “Mısır burada esasen bizim haklarımıza saygılı davranmıştır. Siyasi ilişkilerimiz çok iyi değil diye haksızlık yapmayalım. Dolayısıyla yarın Mısır’la da böyle bir anlaşma imzalarız ama gerçekçi olmak lazım. Bu anlaşmayı imzalayabilmemiz için siyasi ilişkilerin biraz düzelmesi lazım” ifadelerini kullanmıştı.
Çavuşoğlu’nun sözlerinin yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan da dikkat çeken bir açıklama gelmişti. Mısır’ın Yunanistan ile deniz yetki sınırlarının kısmi olarak belirlenmesi adına yapmış olduğu anlaşmaya değinen Erdoğan, yaşanan gelişmeden üzüntü duyduğunu dile getirmişti. Erdoğan, söz konusu açıklamasında, “Mısır ile istihbari görüşmelerin yapılması farklıdır, yaparız. Hiçbir açıdan engel yoktur ama Yunanistan ile yaptığı anlaşma bizi üzmüştür” demişti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da geçtiğimiz sene Doğu Akdeniz’deki aktörlerin oluşturduğu denkleme ilişkin açıklamada bulunmuş, Mısır ile iş birliği yapabileceklerini söylemişti. Öte yandan Kalın, yapmış olduğu açıklamada, İsrail’e ilişkin de tepki çeken sözler sarf etmişti. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, konuya ilişkin açıklamasında, “Evet, bizim de şu anda İsrail ile Mısır ile bazı siyasi görüş ayrılıklarımız var, ihtilaflarımız var. Bunlar enerji konusunda iş birliği yapmanın önüne illa da bir engel olmak zorunda değil” diye konuşmuştu.
6 Ağustos 2020 tarihinde Yunanistan ile deniz yetki sınırlarının kısmi belirlenmesi noktasında bir anlaşma imzalayan Mısır, Yunanistan’ın Türkiye aleyhindeki kimi tezlerini kabul etmemişti. Mısır’ın Türkiye ile olası bir deniz yetki alanı anlaşmasından Yunanistan’la yapılan anlaşmaya nazaran daha avantajlı çıkacağı ifade ediliyor. Bu noktada değerlendirme yapan emekli Tümamiral Cihat Yaycı’ya göre Mısır, Türkiye yerine Yunanistan ile anlaşma varması sebebiyle binlerce kilometrekare kayba uğramış halde bulunuyor. Söz konusu durumda Türkiye ile Mısır arasındaki olası yakınlaşma iki ülke açısından da avantajlı görülüyor.