Özel okul fiyatları 1 milyonu aşmıştı! Yarısı boş kaldı

TOBB Türkiye Eğitim Meclisi Başkan Yardımcısı ve Nesibe Aydın Eğitim Kurumları Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mirkan Aydın, 3 milyon kapasiteli özel okulların yarısının velilerin alım gücünün azalması nedeniyle boş kaldığını söyledi.
Aydın, Türkiye'de 12 bin okul olmasına rağmen fiyatı 1 milyonu geçen okul sayısının 10 civarında olduğunu, özellikle fiyat artış tavanlarının birçok okulu maddi olarak zor durumda bıraktığını belirtti.
Hüseyin Gökçe'nin Ekonomim'deki haberine göre Aydın, eğitimin temel bir ihtiyaç olduğunu vurgulayarak, yüzde 10'luk KDV'nin yüzde 1'e düşürülmesi gerektiğini aktardı. Aydın, özel okullardaki öğretmen maaşlarına da değinerek, öğretmenlere 5 yıllık vergi muafiyeti getirilmesi halinde bu farkların öğretmenlere verileceğini kaydetti. Mirkan Aydın, özel okulların kapasitesinin 3 milyon olduğunu ancak 1,5 milyon öğrenci bulunduğunu belirterek, talebin durgunluğunu küresel kriz ve yüksek enflasyon nedeniyle velilerin alım gücünün azalmasına bağladı. Bir dönem özel okullara verilen rehberlik nedeniyle özel okulların eğitimdeki payının yüzde 10 olduğunu belirten Aydın, bugün bu oranın tekrar yüzde 8,5'e düştüğünü bildirdi.

Özellikle çocukları ilk kez okula başlayacak velilerin davranışlarında bunu gördüklerini belirten Aydın, “Özel okullarda eskiden anaokulu ve birinci sınıfta en yoğun kayıt yapılırken, şimdi veliler mali profilleri açısından 13 yıldır bu standartta devam etmekten endişe etmeye başladılar ve bir düşüş görülüyor.” dedi.
Özel okul ücret artış tavanının uygulandığı dönemi hatırlatan Aydın, o dönemde memur maaşları ve asgari ücretin kümülatif olarak yüzde 500 civarında arttığını, özel okul ücretlerindeki artışın ise yüzde 350'de kaldığını belirtti. Aydın, okul ücretlerindeki artışın yüzde 36,7 ve yüzde 56 ile sınırlı kaldığı dönemde enflasyonun her iki yılda da yüzde 100'e yaklaştığını belirtti.
Aydın, imkanları kısıtlı özel okulların maliyetlerini karşılayamadıkları için küçülmeye zorlandığına dikkat çekerek, yıllık ücreti 1 milyon lira olan okullarla 250 bin lira olan okulların aynı tavana tabi tutulmasının, düşük ücret alan okulları iflas noktasına getirdiğini belirtti.
Bu durumun, özellikle düşük gelirli ailelere hitap eden özel okulların darboğaza girmesine veya kapanmasına neden olduğunun altını çizen Aydın, “Türkiye’de 12 bin okul ruhsatı var ama hep 1 milyon lira ücret alan okulların adını duyuyoruz. Ankara’da zaten böyle bir okul yok, İstanbul’da ise yüksek ücret alan okul sayısı 10’u geçmiyor. Genel olarak bakıldığında özel okulların genel olarak yüksek ücret profili yok.” dedi. OECD ülkelerinde özel okulların arz veya taleple desteklendiğini belirten Mirkan Aydın, bunun ya prim, vergi, öğretmen maaş desteği ya da okullara kira yardımı gibi doğrudan destekler şeklinde sağlandığını bildirdi. Aylık net maaşı 50 bin lira olan eğitim personeli için özel kurumun vergi, prim ve diğer haklara 45 bin lira harcadığını aktaran Mirkan Aydın, özellikle ekonomik sıkıntı dönemlerinde Sosyal Güvenlik Kurumu priminden muafiyet getirilmesini önerdi.

Beyanname vermek zorunda olanların gelirlerinin yüzde 10’unu geçmemek üzere eğitim harcamalarını indirebilme hakkına sahip olduğunu belirten Mirkan Aydın, bu sınırlamanın hem özel okullardan hizmet almayı zorlaştırdığını hem de farklı gelir düzeyindeki veliler arasında adaletsizliğe yol açtığını aktardı.

Eğitimin lüks olmadığını vurgulayan Aydın, devletin ücretsiz verdiği eğitim hizmetleri yerine özel okullardan hizmet satın alan velilerden yüzde 10 KDV alınmasının da haksız bir durum yarattığını belirtti. Mirkan Aydın, özel eğitimde KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesinin ekonomik fayda sağlayacağını belirtti.