Rayiç bedeli nedir? Rayiç bedeli nasıl hesaplanır?

Rayiç bedel kısaca 'bir şeyin pazar değeri' olarak nitelendirilebilir. 
 Gayrimenkul sektöründe çokça rastlanılan bu unsur bir mülkün günümüz şartları baz alınarak oluşturulan bir alım ve satım değeridir. 
Arz talep dengesinin bir sonucu olan rayiç bedel, alınan taşınmazın mesafe uzaklığına göre hesaplaması yapılır. 

Doğru rayiç bedel hesaplaması için aşağıdaki bilgilere ihtiyaç vardır;
Konutun bulunduğu lokasyon,Konutun şehir merkezine olan yakınlığı,Konutun bulunduğu bölgede oluşan arz-talep dengeleri,Mahalle ve sokak bilgisi,Konutun metro, otobüs ve tramvay gibi toplu taşıma imkanlarına olan mesafesi,Konutun alışveriş merkezi, tiyatro ve sinema gibi sosyal etkinliklere olan mesafesi,Konutun hastane, okul gibi yapılara olan mesafesi,Manzara gibi birçok unsur, konutun rayiç bedelinin hesaplanmasına yardımcı olur.
Bir gayrimenkulün güncel piyasadaki alım satım bedeline rayiç bedeli denir. 213 numaralı Vergi Usul Kanununun 266. maddesinde “Rayiç bedel, bir iktisadi kıymetin değerleme günündeki normal alım satım değeridir.” şeklinde tanımlanmıştır. Valiliklerin atadığı komisyonlar tarafından belirlenen rayiç bedeli, gayrimenkulün güncel piyasa koşullarındaki en düşük değerini belirtir. Gayrimenkulün yer aldığı şehir ve semt, çevresinde bulunan sosyal imkanlar ya da ulaşım noktalarına yakınlığı gibi kriterler, rayiç bedelin tespit edilmesinde etkili olan faktörlerdendir.
Gayrimenkuller için rayiç bedeli belirlenirken binanın yıpranma payı da göz önüne alınır. Bina inşaatının tamamlandığı tarih ile gayrimenkul satışının yapıldığı tarih arasında 1 yıldan fazla süre varsa rayiç bedelinden %2 yıpranma payı düşülür.

Rayiç bedel gayrimenkulün bulunduğu belediyeler aracılığı ile de öğrenilebilir. İlçe belediyelerinin internet sitelerine binanın yaşı ve hangi mahallede bulunduğu bilgisi girilerek sokaklara göre rayiç bedeli bulunabilir.
Öncelikle https://www.turkiye.gov.tr/belediye-listesi linkine tıklayarak e-devlet sayfasına girin. Burada bağlı bulunduğunuz belediyenin listesini bularak rayiç bedel sorgulamasını yapabilirsiniz.
Belediyeye ait sayfada rayiç bedel sorgulaması yapmak için sizden istenen bilgiler malın bulunduğu
–  Mahalle Adı
–  Cadde/Sokak Adı
–  Yıl
Bu bilgileri girdikten sonra sorgula butonuna basarak istediniz bilgilere ulaşabilirsiniz.

Pazar değeri olarak da adlandırılabilen rayiç bedelini hesaplamak için öncelikle gayrimenkulün bulunduğu bölgedeki en az 3 evin rayiç bedeli ve metrekaresi öğrenilmelidir. Bu bilgiler edinildikten sonra şu hesaplama aşamaları ile tapu rayiç bedeli belirlenebilir:
Rayiç bedeli belirlenecek semtte bulunan 3 gayrimenkulün rayiç bedelleri toplanır,
İlgili konutların metrekareleri toplanır,
Toplam rayiç bedel, toplam metrekareye bölünür,
Çıkan sonuç, rayiç bedeli belirlenmek istenen gayrimenkulün metrekaresi ile çarpılır. Buradan çıkan sonuç da metrekare başına çıkan rayiç bedeli ifade eder.
Rayiç bedeli, şehirleşme yoğunluğu, ekonomik durum ve piyasalardaki arz-talep dengesine göre de değişebilmektedir.