Türkiye ekonomisi şartlarında dolar fiyatı, altın fiyatları, euro fiyatı değer kazandı. Özellikle koronavirüs etkisiyle küresel piyasalarda riskler daha da arttı. Son olarak Türkiye’de dolar kuru Amerika Merkez Bankası FED’in toplantısından çıkan faiz kararı sonrası dolar fiyatı 8,40 seviyesine kadar bir miktar çekildi. Dolar/TL ağustos ayının ilk hafta gününde 8,37 üzerinden işlemlerine başladı. Dolar kuru üzerinde yaşanan bu geri çekilmede ABD Hazine tahvili faizinin düşüşü etkili oldu. Peki, dolar kuru ne olacak? Altın fiyatları; gram altın fiyatı ne seyirde devam edecek?
Gelişmeler karşısında uzman isimler ise dolar kuru yorumlarına, tahminlerine ve teknik analizlerine devam ediyor. Bu uzman isimlerden biri Ekonomist Selçuk Geçer. Dolar kuru hakkında iddialı ve kendinden emin ifadelerle yorumlarda bulunan Geçer, dolar yatırımcısına son videosunda uyarılarda bulundu.
Ekonomist Selçuk Geçer, “Delta varyantı ile ilgili artış verilerin bozulması ve FED'in bekleneni karşılamaması yani varlık alımlarını azaltma yönünde bir açıklama yapmaması ya da faizleri artırma yönünde bir açıklama yapmaması nedeniyle piyasada doların bollaşacağı konuşulmaya başlandı. Dolayısıyla dolar endeksinde bir gevşeme gözlendi ve gelişmekte olan ülkeler biraz nefes aldı, rahatladı ve dolarda Türkiye’de o nedenle 8.45 seviyesine kadar gevşedi. Bu seviyelerde kalabilir mi? Çok zor. Özellikle ayın üçü çok önemli. Ayın 3’ünde Türkiye'de enflasyon rakamları açıklanacak. Bütün dünyada enflasyon artarken Türkiye'de artmaması mümkün değil.” dedi.
“Merkez Bankası’nın faizleri artırmadığı takdirde dolarda yine yukarı yönlü hareketleri görmeye devam edeceğiz.” diyen Selçuk Geçer, “Onun için ağustos ayı kritik özellikle 3’ünde açıklanacak enflasyon rakamları kritik yüksek bir enflasyon gelmesi durumunda Merkez Bankası'nın kararı beklenmeden dolarda yukarı hareketleri görmeye başlarız. Sadece dolarda mı hayır, aynı zamanda euro, sterlin gibi diğer yabancı para birimlerinde de yükseliş eğiliminde olduğunu görürüz.” değerlendirmesinde bulundu.
Selçuk Geçer’den dolar kuru, gram altın, altın fiyatları ve enflasyon tahmini şöyle:
“Ekonomi ile ilgili de karışık veriler geliyor. Dolayısıyla FED ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da faiz kararında bir değişikliğe gitmediler. FED, varlık alımlarını azaltıyor dedi. Hemde faizleri artırmayacağız dedi. Yakın zaman içerisinde ekonomiyi yakından takip etmeye devam ediyoruz. İstihdam verileri toparlanana kadar enflasyonu ikinci planda tutmaya devam edeceğiz dedi. Bir anlamda pahalı Merkez Bankası öncelikle tabiki yıllık enflasyon tahminini değiştirdi. Yüzde 12.2 seviyesinde bir beklentisi vardı. Yıl sonunda yüzde 14 bir seviyesine yükseltmek zorunda kaldı ki önümüzdeki günlerde enflasyon yükselmeye devam ederse bu arada hem Avrupa Merkez Bankası hem de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası özellikle küresel maliyetlerinin artması nedeniyle enflasyonun artacağını söylüyor. Demek ki Türkiye'de enflasyon artacak ve faizleri tekrar gözden geçirmek zorunda kalacak.
Dolar 8,45 seviyesinden kapandı, dolar neden düşüyor diye soranları hemen cevap verelim. Delta varyantı ile ilgili artış verilerin bozulması ve FED'in bekleneni karşılamaması yani varlık alımlarını azaltma yönünde bir açıklama yapmaması ya da faizleri artırma yönünde bir açıklama yapmaması nedeniyle piyasada doların bollaşacağı konuşulmaya başlandı. Dolayısıyla dolar endeksinde bir gevşeme gözlendi ve gelişmekte olan ülkeler biraz nefes aldı, rahatladı ve dolarda Türkiye’de o nedenle 8.45 seviyesine kadar gevşedi. Bu seviyelerde kalabilir mi? Çok zor. Özellikle ayın üçü çok önemli. Ayın 3’ünde Türkiye'de enflasyon rakamları açıklanacak. Bütün dünyada enflasyon artarken Türkiye'de artmaması mümkün değil.
Öbür taraftan tüketici ile üretici enflasyonu arasındaki makasın her geçen gün biraz daha arttığını biliyoruz. En son hizmet enflasyonu açıklandı. Orada da yüzde 34 gibi 1 seviye gördük. Demek ki arkadaşlar tüketici enflasyonu yükselmeye devam edecek. Yüzde 18’in üzerine çıkacak yüzde 18’in üzerine çıkmış bir enflasyonda Merkez Bankası'nı faiz zorlayacak. Faizleri artırmadığı takdirde dolarda yine yukarı yönlü hareketleri görmeye devam edeceğiz. Onun için Ağustos ayı kritik. Özellikle 3’ünde açıklanacak enflasyon rakamları kritik yüksek. Bir enflasyon gelmesi durumunda Merkez Bankası'nın kararı beklenmeden dolarda yukarı hareketleri görmeye başlarız. Sadece dolarda mı hayır, aynı zamanda euro sterlin gibi diğer yabancı para birimlerinde de yükseliş eğilimin olduğunu görürüz. Euro 10,04 seviyesinden kapanışını gerçekleştirdi. Orada da yüzde 0.26’lık bir düşüş vardı. Euro dolara göre biraz daha fazla düştü. Bunun temel nedeni parite hareketiydi. 1,18’in üzerine atmış ve kendisini orada tutmayı başarmış. Bir parite nedeniyle euro dolara göre biraz daha fazla aşağıya hareket etti.

Altın fiyatları da 1800 doların üzerine çıktı. Bir ara 1830 doları zorladı. Kapanışı itibarıyla 1.814 dolar seviyesindeydi. Peki altının onsu yükselmesine rağmen Türkiye'de gram altın fiyatının yükselmesi hatta neden biraz gevşedi. 492 seviyesine kadar geldi sorusunun cevabı gayet basit. Türkiye'de kur düştüğü için dolar 8,45 seviyelerine geldiği için doların çarpan etkisi azaldı ve dolayısıyla da gram altın fiyatı 492 liraya kadar gevşedi.

Madem altından bahsettik. Biraz gümüşün ONS’u da konuşalım. 25,49 dolar seviyesinde gümüş ons fiyatı var. Orada da yüzde 0.09 gibi bir düşüş var. Yatay seyir devam ediyor. Sıkışık bir seyir gözlemliyoruz. Gümüşün onsu da altının onsu gibi yükseliş eğilimini devam ettirecektir. Bu koşullar itibarıyla. Neden çünkü para güvenli limana giderek bu yüksek enflasyon ortamında artmayan faizlere karşı kendisini hiç yemek isteyecektir. İki nokta daha işleyebilir. Birincisi altında ikincisi de Amerikan hazine tahvillerinde. Amerikan hazine tahvillerine yoğun bir ilgi olduğunu görüyoruz ve tarihi düşük seviyelere doğru gelmiş durumda. Zaten 1.22,20 seviyesindeydi. Kapanış itibariyle yüzde 3.30’luk bir düşüş gözlendi. Oradaki korelasyon da anlatmak isterim. Talep oldukça faizler düşüyor yani bir ters orantı var onu özellikle belirtmek istiyorum. Hazine tahvillerine yoğun ilgi oldukça açık eksiltme gibi düşünün. Faizler aşağıya doğru gidiyor ve 1,22 seviyesine gelmiş olması da kritik. Altın fiyatlarının daha da yükseleceğini, gümüş fiyatlarının daha da yükseleceğini bizlere işaret ediyor. O nedenle altın, gümüş ve diğer emtiaların ve tabiki değerli madenleri çok yakından takip edeceğiz.

Dolarda Türkiye'deki dolar kuru da buna eşlik ettiğinde gram altında çok sert hareketler görebiliriz. Onun için sakin olmanızda fayda var diye düşünüyorum.
Japonya öncülüğünde asya borsalarında çok ciddi satışlar geldi. Karlarını geriye verdi. Bu yılın başından itibaren yaptığı bütün yükselişi geriye verdi. Asya borsaları ve Japonya hatta negatif ortama geçmiş durumda. Demek ki arkadaşlar riskli varlıklardan çok ciddi bir çıkış var. Ciddi anlamda Türkiye'yi tedirgin eden noktalardan birisi de burda seyahat kısıtlamaların kaldırılmış olması, insanların çok ciddi manada Türkiye'nin her yerine gidip birbirine dokunmuş olması. Bayram kutlamaları yurt dışından gelen turistler PCR testlerinin ne kadar gerçekçi olduğu hepsi apayrı tartışma konuları. Bunun da altını çizmekte fayda var diye düşünüyorum. Önlemler gelmeye başladı. Mesela Japonya Covid-19’da ilgili o hali yani olağanüstü hal ile genişletti. Almanya tatile giden alman turistlerin yurt dışına giden alman turistlerin vatandaşların ülkelerine döndüğünde tekrar test yaptırmalarını istemeye başladı. Ağustos bir itibariyle yani bugün itibarıyla geçen hafta FED faizi sabit tuttu. Geçen haftanın en kritik başlıklarından birisi elbette buydu. Bir ihtimal bir sinyal verilir diye beklendi ama çok net bir şekilde pahalı çıktı ve komik bu şekilde ilerlediği sürece ekonomileri ile ilgili net bir fikrimiz olmadığı sürece para politikası ile ilgili bir değişiklik yapmayacağız diye açıkladı.
Detaylı bir şekilde enflasyonu konuştu yüksek seyretmesinin bir problem olmadığını söyledi şu anda. Ve bu yüksek seyrin bir süre daha devam edebileceğini, buna rağmen para politikalarını değiştirmeyeceğini ama kontrolden çıkarsa bir şekilde müdahalelerin gelebileceğini, bununla ilgili ellerinde silahları olduğunu söyledi. Öbür taraftan da ısrarlı bir şekilde enflasyonun yakın vadede tekrar düşüş eğilimine gireceğini ifade etti. O nedenle aceleci davranmayacağız ve varlık alımlarını azaltma sürecini başlatacağız. Faizleri artırmak gibi bir niyetimiz yok ama gerekirse yaparız dedi. Diğer taraftan tabi gelişmekte olan ülkelerde. Faiz artırımları ufak ufak gelmeye başlıyor. Hem panikten dolayı hem de amerika'nın yarın öbür gün alabileceği pozisyondan dolayı faiz artırımlarını görüyoruz. Rusya yapmıştı. Şimdi Macaristan da da bir faiz artırımı oldu. Küçük bir faiz artırımı orada 0 nokta 9 olan faiz oranlarını 1.2 seviyesine çektiler. 30 baz puanlık amaç islam ekonomisi için elbette yüksek bir faiz artırımı çünkü beklentiler 15 baz puan civarındaydı. IMF Türkiye'nin büyüme beklentisini aşağı çekti yüzde 6.21 ile ilgili beklentisi. Onu yüzde 5.8 seviyesine çekti. Yine IMF’nin baş ekonomisinden çok kritik 1 açıklama geldi. Gelişmiş ülkelerle gelişmekte olan ülkeler arasındaki farkın ve fakirleşme nin her geçen biraz daha açıldığını, bunun temel nedeninin de gelişmiş ülkelerin halkına her türlü yardımı yaparken gelişmekte olan ülkelerin halkını ve kobi ler ini görmesinden kaynaklandığını ifade etti. Bence bu açıklamayı gelişmekte olan ülkelerin özellikle Türkiye'yi yöneten, ekonominin başında olanların çok net 1 şekilde. Okuması ve buna göre uygulamaları bir an önce başlatması gerekiyor. Yani vatandaşa karşı ya da KOBİ’lere karşıya esnafa karşı ya da çiftçiye karşı elinizi sıkı tutup 35 tane müteahhiti kalkındıracak ayakta tutarak ekonomiyi ayakta tutmanız mümkün değil ve bunun sıkıntısını orta ve uzun vadede çok daha ciddi bir şekilde yaşarsınız demeye getiriyor. Bakalım bizimkiler ne yapacaklar.

4 kişilik ailenin açlık ve yoksulluk sınırı TÜRK-İŞ'ten geldi. Ne yazık ki her geçen gün biraz daha fakirleşme devam ediyoruz. Açlık sınırı asgari ücretin net bir şekilde üzerine çıktı. 2903 lira, üstelik agi asgari ücretin net bir şekilde üzerine çıktı. Öbür taraftan yoksulluk sınırı da 9457 lira olarak yine TÜRK-İŞ’in araştırmalarına göre karşımıza çıkıyor. Amerika sadece hibe yardımları yapmıyor ya da yardımlar yapmıyor. Koronavirüs ile ilgili aynı zamanda Amerika'yı tekrar ayağa kaldırmanın yollarını arıyor. Altyapısıyla ilgili neler yapılabilir diye konuşuyor. Çünkü Amerika'nın altyapısı oldukça eskimiş durumda ve 1.2 trilyon dolarlık altyapı paketi Senato'dan geçecek gibi görünüyor. Bunun önü açılmış durumda. Türkiye ile ilgili çok kritik bir haber var.
Bir yandan da bireysel krediler ihtiyaç kredileri artıyor. Yüzde 33 oranında bütün kısıtlamalara rağmen bireysel krediler artmış durumda. Bu 1 trilyon liraya denk geliyor neredeyse ve onların önemli bir kısmı da bu koşullar içerisinde batık kredi olarak karşımıza çıkacak. Yani işin özeti yarın öbür gün çok ciddi bir finansal krizle karşı karşıya kalabiliriz. Bunun da kur üzerinde çok ciddi etkileri olabilir. Bir taraftan ödemeler dengesi krizi bir taraftan kur krizi, bir taraftan finansal kriz Türkiye işin içinden çıkamayacak derecede büyük bir ekonomik krize doğru ilerliyor. Umarım bir an önce bu konularla ilgili önlemler alınır.”