Berat Gecesi 2025 yılında 13 Şubat Perşembe gecesi idrak edilecek. Berat Gecesi, mübarek "üç aylar"ın ikincisi olan Şaban ayının 15'inci gecesine deniyor. İslam'da "Ber'at" günahlardan arınma, temize çıkma, ilahi af ve rahmete nail olma anlamlarına geliyor. Bazı rivayetlere göre Kur'an-ı Kerim'in berat gecesinde indirildiği de söyleniyor. Bu geceye mağfiret gecesi de denmiştir.
Berat Kandili, Kur'an-ı Kerim'in Levh-i Mahfûz'dan Dünya semasına toptan indirildiği gecedir. Buna "inzâl" denir. Kadir Gecesi'nde ise Peygamber'e ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da "tenzîl" denir.
Cenab-ı Hak, rivayete göre Kur’an’ın Levh-i Mahfuz’dan dünyaya indirildiği Berat gecesi için Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor;
Allah Rasûlü, mübarek üç aylardan Recep ve Şâban aylarına, bu ayların sonuncusu ve tüm senenin sultanı olan Ramazan’a hazırlayıcı olmaları bakımından değer vermiş ve bu aylarda bulunan birtakım geceleri ise özellikle ibadetle geçirmiştir. Recep ayı, içinde Regâib ve Mi’rac gecelerini saklarken, Şâban ayı, Berât gecesini barındırır.
Allah Rasûlü’nün, “Allah’ım! Recep ve Şâban aylarını hakkımızda mübarek eyle, bizi Ramazan ayına ulaştır.” diye dua etmesinin arkasında, inananları Kur’an ikliminin egemen olduğu Ramazan ayına hazırlama hedefi vardır.
Bu gecelerden biri olan Şâban ayının on beşinci gecesiyle ilgili olarak Allah Rasûlü şöyle buyurmaktadır:
Berat gecesi hakkında Allah Resulü (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:
Peygamber efendimiz yüce Allah'ın bu gece affedici olacağını bildirmiş ve bu geceyi ibadetle geçirmiştir. Berat gecesine mahsus bir namaz ve ibadet yoktur. Bu gece, Kur’an okunarak, dua ve istiğfar yapılarak, kaza ve nafile namazı kılınarak ve yoksullara yardım edilerek ihya edilir.
Hazreti Muhammed (SAV), Berat Gecesi'ne ilişkin şöyle buyurdu:
Berat Gecesinde neler yapılmalı, nasıl dua edilmeli? Berat Gecesi'nde yapılacak ibadetler neler? Berat Gecesinde hangi dualar okunmalı ve oruç tutulmalı mı?
Peygamber (s.a.s.) Efendimiz’in, Ramazan dışında en çok oruç tuttuğu ay, Şâban ayı idi.
Hz. Ayşe (r.a.) şöyle dedi:
“Resulullah hiçbir ayda, Şâban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şâban ayının tamamını oruçlu geçirirdi.” (Müslim, Sıyâm 176; İbni Mâce, Sıyâm 30)
Başka bir rivayette, “Pek az bir kısmı hariç, Şâban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi.” denilmektedir. (Buhârî, Savm 52; Müslim, Sıyâm 177. Ayrıca bk. İbni Mâce, Sıyâm 30).
“Apaçık Kitaba yemin olsun ki Biz Kur’an-ı mübarek bir gecede indirdik. Biz, gerçekten uyarıcıyız. O mübarek gecede, her hikmetli iş katımızdan bir emirle ayırt edilir.” (Duhan, 44/1-4)
"Allah Teâlâ, Şâban’ın on beşinci gecesi dünya semasına iner (rahmet nazarıyla bakar) ve Kelb kabilesine ait koyunların kıllarının sayısından daha fazla kişiyi bağışlar."
“Şaban ayının onbeşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin gündüzünü oruç tutun. Çünkü o gece güneş batınca Allah Teâlâ (Keyfiyeti bizce meçhul bir halde) dünyaya en yakın göğe inerek (o andan) fecir oluncaya kadar: “Benden mağfiret dileyen yok mu, onu mağfiret edeyim. Benden rızık isteyen yok mu, onu rızıklandırayım. (Bir bela ile) mübtela olan yok mu, ona kurtuluş vereyim. Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu?” buyurur.” (İbn Mâce, H. no: 1388)
"Şaban ayının 15'inci gecesini ibadetle geçirin, gündüzünde de oruç tutun. Çünkü Yüce Allah, bu gece dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve 'Yok mu tövbe eden, tövbesini kabul edeyim. Yok mu rızık isteyen, rızık vereyim. Yok mu şifa isteyen, şifa vereyim. Yok mu başka isteği olan ona da istediğini vereyim.' buyurur."