AKP'li Cevdet Yılmaz: Kötü durumda değiliz, kur dengesini bulacaktır

AK Parti Bingöl Milletvekili ve TBMM Plan Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz, rekabetçi kur tartışmalarının doğru olmadığını belirtirken, eninde sonunda kurun kendi dengesini bulacağını söyledi. Cevdet Yılmaz, “Eninde sonunda kur kendi dengesini bulacaktır. Dolayısıyla burada rekabetçi kur tartışmaları yapmakta çok doğru değil. Türkiye sağlıklı işleyen bir serbest kur rejimini sürdürmek durumunda. Sabit kur rejimleri daha tehlikedir.” dedi.
Dünya gazetesinden Canan Sakarya’ya konuşan Cevdet Yılmaz, Meclisin bütçe hakkını kullanımı konusundaki bütçe denetimlerinin yetersizliğine ilişkin eleştirilere, “Bir tarafta da Sayıştay Başkanlığı’nın hazırladığı kapsamlı raporlar denetimin kalitesini artırmış oluyor. Denetim konusunda bir sorun görmüyorum. Bütün dünyada meclislerin iki fonksiyonu var, bir tanesi kanun yapmak diğeri de millet adına idareyi denetlemek.” şeklinde cevap verdi.
Yılmaz’ın bazı açıklamaları şöyle:

2022 yılı bütçesi bu hafta Meclise sunuluyor. Meclisin bütçe hakkını kullanımı konusundaki eleştirilere yönelik değerlendirmeniz nedir?
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde idarenin tasarı olarak gönderdiği tek kanun bütçe kanunu. Yeni sistemde kuvvetler ayrılığı olduğu için Genel Kurul’da bakanlar bulunmuyorlar, ama bütçe sürecinde bakanların Komisyon’da milletvekillerinin gün boyu sorularını yorumlarını değerlendirme imkanı oluyor. Bu bir anlamda da hesap verme mekanizması olarak işliyor. Eski sistemde bir günde iki bakanlık görüşülürdü yeni sistemde her gün bir bakanlık bütçesi görüşülüyor. Bu da daha uzun bir görüşmeye imkan sağlıyor. Komisyon üyesi olmayan milletvekillerimizden de çok yoğun katılım oluyor, söz alıyor görüşlerini ifade ediyorlar. Bu hesap verebilirlik anlamında gerçekten çok etkili bir mekanizma. Komisyondaki tartışmalar daha yoğun oluyor. Genel Kurullar aslında onay mercileridir. Komisyonlar da daha teknik çalışmalar yapılıyor. Sayıştay raporları da geldi ve üyelere dağıtıldı. Ayrıca Merkez Bankamızı da bütçe öncesi davet ettik, sunum yaptı ekonomideki görünüm ve para politikalarına ilişkin fikirlerini paylaştı. Bu da bütçe sürecindeki görüşmeleri daha nitelikli hale getirecektir. Strateji ve Bütçe Başkanlığı teknik hazırlığı yapıyor, yıllık program hazırlıyor. Bu çalışma da komisyonumuza gelmiş olacak. Bütün bu verilerle birlikte Sayıştay raporları, Merkez Bankası sunumu çalışmalarımızı daha sağlıklı bir zemin de yürütmemizi sağlayacak.
Sistem değişikliğinden sonra yapılan tartışmaların bir kısmı da ekonomi ve bütçe ile ilgili sürüyor. Siz bu tartışmaları nasıl görüyorsunuz?
Bütçe süreci aynı zamanda Kesin Hesap Kanunu’nun da görüşüldüğü bir süreç. Dolayısıyla yeni bütçe müzakeresi ile geçmişin değerlendirilmesi aynı süreçte ele alınmış oluyor. Denetim fonksiyonu ile bütçe hazırlama fonksiyonu aslında eş zamanlı bir şekilde yürüyor. Bir tarafta da Sayıştay Başkanlığı’nın hazırladığı kapsamlı raporlar denetimin kalitesini artırmış oluyor. Denetim konusunda bir sorun görmüyorum. Bütün dünyada meclislerin iki fonksiyonu var, bir tanesi kanun yapmak diğeri de millet adına idareyi denetlemek. Bütçe süreci iyi bir fırsat oluşturmuş oluyor.

Büyüme ve ihracatta olumlu ayrışan ülkeler arasındayız ama Türk parasının değer kaybı açısından baktığımızda diğer ülkelerden daha negatif bir ayrışmamız var. Bu da enflasyon doğuruyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Türkiye şu anda serbest kur rejimi izliyor. Piyasadaki dövizin arzına talebine göre şekillenen bir durum olması gerekiyor. Ama hepimiz biliyoruz ki finansal piyasalarda spekülatif hareketler olabiliyor. Beklentiler bazen ayrı noktalara götürebiliyor, iyi ekonomi teorisinde de bir sarkaç örneği verilir, bir ekonomik temellerle izah edebileceğimiz hareketler vardır bir de onun ötesine giden hareketlenmeler vardır. Ekonomik temeller derken; mesela cari açık. Cari açığınız artınca normalde paranızın değeri düşer ama cari açık artmadığı halde düşüyorsa başka faktörlere bakmanız gerekiyor. Ekonomik temellerine baktığımızda Türkiye kötü bir durumda değil, cari açığımız var ama azaltıyoruz.
Eninde sonunda kur kendi dengesini bulacaktır. Dolayısıyla burada rekabetçi kur tartışmaları yapmakta çok doğru değil. Türkiye sağlıklı işleyen bir serbest kur rejimini sürdürmek durumunda. Sabit kur rejimleri daha tehlikedir.
2001 krizini Türkiye sabit kur rejiminde yaşadı. Türkiye şimdi 15 Temmuz’un, pandeminin etkilerinin geride kalacağı yeni bir döneme giriyor. Daha fazla sermayenin cezbedilmesi, iç tasarruf oranlarımızın artmasıyla bu sorunları da aşacağız.