ESNAFA İŞSİZLİK ÖDENEĞİ

Yeni yılın gelmesiyle birlikte başlayacak olan esnaf ahilik sandığı uygulamasıyla esnafın üzerine bir prim yükü daha binmiş olacak.2018 yılının son dönemleriyle birlikte başlayan ekonomik kriz 2019 yılında; bölgesel riskler,ABD-Çin ticaret görüşmeleri, BREXIT ve bölgemizdeki siyasi –askeri hareketlilik ile birlikte artarak devam etti. Dolarizasyonun ve yukarıda saymış olduğum gelişmelerin etkisiyle enflasyon TÜİK verilerine göre yıl içerisinde % 26 lara çıkmış fakat çarşı pazar fiyatlarına bakıldığında % 26 dan çok daha yüksek enflasyon olduğu gerçeğini görmüş oluyoruz. Nihayetinde Türkiye ekonomisi % 3 daralmış ve üç çeyrek üst üste küçülme göstermiştir. Tüm bu veriler ışığında esnaf ahilik sandığı uygulamasıyla Türkiye’de bulunan yaklaşık 3,5 milyon vergi mükellefinden kesilecek olan ahilik sandığı primleri şimdiki asgari ücret üzerinden hesaplandığında yıllık en az 2 milyar 496 milyon TL lik bir fon oluşturacak.Bu uygulama zaten yeterince işsizlikten yakınan, işyeri giderlerini karşılamakta zorlanan esnafın üzerine bir yük daha bindirecektir. Ekonomiyi düze çıkarmak için fon arayışlarını, üzerinde yeterince vergi yükü bulunan vatandaşın cebinde bulmak doğru bir uygulama değildir.Daha yapısal, üretime dönük ticaret sirkülasyonunu sağlayacak hamlelerle sağlanmalı. Peki bu uygulamanın şartları nedir? Kimler kapsama giriyor? Kesinti tutarı ne kadar? Tüm bu soruları cevaplandırmaya çalışacağım.

Kimler Esnaf Ahilik Sandığı Sigortalısı Olmak Zorunda
• İsteğe bağlı sigortalılar
• Jokey ve antrenörler
• Köy ve mahalle muhtarları
• Tarımsal faaliyetle uğraşanlar
Yukarıda saymış olduğum kişiler hariç olmak üzere bağ-kur’a tabi tüm sigortalılar sandık sigortalısı olmak zorundadır.

Ödenecek Prim Tutarı
Esnaf Ahilik Sandığı primi Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tahsil edilecektir.Ödenecek tutar brüt asgari ücretin % 2 si oranında olacaktır.Devlet de bu sandığa % 1 oranında katkı sağlayacak.Bu yıl ki asgari ücret üzerinden konuşacak olursak esnafın ödeyeceği prim en az 58 TL olacak.En fazla ödenecek prim ise 117 TL olacak.Primler Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından her ay tahakkuk ettirilip tahsil edilecek.Ödenmeyen sandık primleri için gecikme zammı da uygulanacaktır.Ayrıca ödenecek primler sonradan iade olarak istenemeyecek, kazancın tespitinde gider olarak kabul edilecektir.

Esnaf İşsizlik Maaşı Şartları ve Ödenecek Maaş Tutarı
Sandığa prim ödeyen esnaf gerekli şartları yerine getirdiği takdirde ve işyerini kapatması durumunda belli bir süre sandıktan aylık almaya hak kazanacak.01.01.2020 yılında ilk defa yürürlüğe giren uygulamayla gerekli şartlar ancak 2023 yılında yerine getirilebilecek ve ilk maaş almaya hak kazanacak esnaf ilk maaşını 2023 yılında almaya başlayacaktır.
Esnaf ahilik sandığı sigortalıları için sigotalılığın sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışmış olanlardan,son üç yıl içinde;
• 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahili Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,
• 900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahili Sandığı primi ödemiş olanlara 240gün,
• 1080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahili Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün,
Süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği (işsizlik maaşı) verilir.Günlük Esnaf ahilik Sandığı ödeneği,sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama kazancının % 40’ıdır.Bu tutar aylık asgari ücretin brüt tutarının % 80’ini geçemez.2019 yılı asgari ücret üzerinden hesaplama yaparsak aylık alınacak maaş 1.177,20 TL ile 2.354,40 TL arasında olacak.
İşyerini kapatan esnaf 30 gün içerisinde başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri,prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ve bu prime bağlı herhangi bir borcunun bulunmaması (en fazla 90 günlük borcu bulunabilir) kaydıyla maaş almaya hak kazanır.