“Anayasa tartışmaları somutlaştırılmalı”

Sempozyumun açılış programında konuşan Mustafa Şentop, yeni Anayasa tartışmalarının Türkiye’de yıllardır devam ettiğini hatırlatarak, “Yeni Anayasa için slogan düzeyinde kalan tartışmalar Türkiye’yi ileri taşımaz. Herkes Anayasa’yı konuşuyor da slogan düzeyinde, soyut bazı ilkeler düzeyinde konuşuyor” dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı himayelerinde ve İstanbul Üniversitesi işbirliğiyle ‘100. Yıl Perspektifiyle 1921 Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu ve Millî Egemenlik Sempozyumu’ organize edildi. Online ortamda bugün gerçekleştirilecek olan sempozyumun açılışı, dün TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve İstanbul Üniversitesi Rektörü Mahmut Ak’ın katılımıyla Milli Saraylar Saray Koleksiyonları Müzesi’nde gerçekleştirildi. Sempozyumun açılışında konuşan TBMM Başkanı Şentop, Milli Mücadele’nin hukuki bir zemine oturtulması için 1921 Teşkîlât-ı Esâsîye Kanunu’nun çıkartıldığını söyledi. Şentop, “Teşkîlât-ı Esâsiye’den prensip bazında ilham alınacak birçok şey vardır. Ama Teşkîlât-ı Esâsiye Kanunu’nun bugüne yönelik düzenlemeler bağlamında, somut hükümleri bağlamında çok istifade edebiler olmadığını kanaatimce ifade etmek isterim. Çünkü o dönemde vatan topraklarının muhtelif yerlerinde mahalli organizasyonlar vardı. Bu bakımdan Teşkîlât-ı Esâsiye Kanunu o dönemin şartlarına göre düzenlenmişti” ifadelerini kullandı.

Mustafa Şentop, yeni Anayasa tartışmalarının Türkiye’de yıllardır devam ettiğini hatırlatarak, “Tartışmalar slogan düzeyinde kaldığında, yeni Anayasa için mesafe almamız mümkün değil. Bu tartışmaları geriye dönük değil, millete dönük tartışmalar haline çevirmemiz lazım. Ben önümüzdeki günlerde yeni Anayasa tartışmalarının daha da yoğunlaşacağını arzu ediyorum, ümit ediyorum. Yeni Anayasa için slogan düzeyinde kalan tartışmalar Türkiye’yi ileri taşımaz” şeklinde konuştu.

Türkiye’de Anayasa tartışmalarının yaşandığını anımsatan Şentop, şöyle devam etti: “Adı konmamış bir Anayasa tartışması zaten yaşıyoruz. Hükümet sistemi bağlamındaki tartışmalar kimse adını söylemiyor ama esasen Anayasa tartışmasıdır. Çünkü hükümet sistemi değişikliği yapmak, parlamenter sisteme geri dönmek, güçlendirilmiş parlamenter sistem, iyileştirilmiş parlamenter sistem, ne denirse densin buna geri dönmek bir Anayasa değişikliği gerektiriyor. Bu bakımdan hükümet sistemi değişikliği öneren herkes bir Anayasa tartışması yapıyor yürütüyor.” TBMM Başkanı Şentop, Cumhurbaşkanı’nın da, “Madem Anayasa’yı tartışıyorsunuz, bölük pörçük, bölümler halinde tartışmayın. Gelin tamamını tartışalım” dediğini belirterek, “Herkes Anayasa’yı konuşuyor da slogan düzeyinde, soyut bazı ilkeler düzeyinde konuşuyor. Somutlaştırmaya geldiğinde herkes ciddi sıkıntı içerisinde” dedi.

Anayasa tartışmalarının somutlaşmasının önemine değinen Şentop, hükümet sisteminin de slogan düzeyinde tartışıldığını dile getirdi. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde yürütmenin güçlendirildiğini vurgulayan Şentop, bu tartışmaları, “Nasıl olursa olsun geriye dönelim” bağlamından çıkartıp yeni Anayasa tartışmasının hedefi yapıp ileriye dönük tartışmaya çevrilmesi gerektiğini söyledi. Şentop, “Bütünüyle yeni bir Anayasa yapılmasına yönelik tartışmayı Türkiye’de genişleterek desteklememiz lazım. Önümüzdeki günlerde bu tartışmanın daha da yoğunlaşacağını ümit ediyorum, arzu ediyorum. Sadece birtakım slogan ve ilkeler düzeyinde bir tartışma Türkiye’yi ileriye taşımaz” ifadelerini kullandı.