Ahlat hem tarihi hem de coğrafi açıdan önemli bir ilçedir. İlçede birçok tarihi güzellik bulunmaktadır. Buna ek olarak Ahlat, uzun bir süre boyunca çeşitli kamp ve konser etkinliklerine ev sahipliği yapmıştır çünkü Van Gölü’nün kıyısında yer almaktadır. Efsaneye göre Ahlat, Van Gölü’nün oluşma sebebine yol açan olayın yaşandığı yerdir. Bu efsaneye göre çok eski dönemlerde Ahlat’ta mutlu bir köy kuran bir kral, köyünü korumak için çok savaşmış ama başarılı olamadığı için ağlamaya başlamış ve gözyaşları ile Van Gölü’nü oluşturmuştur. Ahlat, İslam dünyası için de çok önemli bir yerdir çünkü İslamiyet’in kültür ve ilim merkezi olarak anılmıştır.
Ahlat, Bitlis’e bağlı bir ilçedir.
Ahlat’ın konumu oldukça avantajlı bir noktadadır. Ahlat, Adlicevaz, Güroymak, Tatvan ve Mutki ilçeleri ile komşudur. Buna ek olarak Ahlat, Muş şehri ile de komşudur. 1044 kilometrekare alana sahip olan Ahlat, Nemrut volkanının doğusunda yer almaktadır. Van Gölü’ne kıyısı bulunan Ahlat, eşsiz bir manzaraya sahiptir. Ahlat, coğrafi konumundan dolayı karasal iklime sahip olan ilçelerden biri olmuştur. Bölgedeki yağışlar bölgenin yeşil bir alan olmasını sağlamıştır.
Ahlat’ın toplam nüfusu, 2020 yılında yapılmış olan sayıma göre toplamda 41.633 kişidir. Bu toplam nüfusun 26.656 kişisi merkezde, kalan 14.977 kişisi ise köylerde yaşamaktadır. Ahlat’ta yaşayan kişilerin temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Buna ek olarak hizmet sektörü de bölgede çok gelişmiş durumdadır çünkü Ahlat halkına göre yemek kültürü çok kıymetlidir.
Ahlat, bölgede bulunan ilçeler arasında en köklü tarihe sahip olan ilçedir. Ahlat; Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu ve Büyük Selçuklu Devleti gibi önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Ahlat, Türkler için Anadolu’yu fethetme açısından bir köprü görevi görmüştür. Özellikle de Selçuklu Devleti dönemlerinde Ahlat, askerî açıdan çok önemli bir yer olmuştur çünkü stratejik açıdan kıymetli bir noktadır.

Ahlat Müzesi: 1971 yılında faaliyete başlayan Ahlat Müzesi, adından da anlaşılabileceği üzere Ahlat’ta bulunan tarihi eserlerin sergilendiği bir müzedir. Ahlat’ın tarihi çok geniş olduğu için müzede Helenistik dönem ve Tunç Çağı gibi farklı zamanlara ait tarihi eserler bulunmaktadır. İlçe merkezine 17 km uzaklıkta olan Ahlat Müzesi, yalnızca ilçenin değil tüm Bitlis şehrinin en önemli müzesidir.
Nazik Gölü: Birçok kişi, Ahlat ziyaretlerinde görebilecekleri tek gölün Van Gölü olduğunu zannetse de aslında bu doğru değildir. Ahlat ilçesinin içinde Van Gölü’ne kıyasla oldukça küçük olan Nazik Gölü de yer almaktadır. Bu göl, havanın çok sıcak olduğu birkaç ay haricinde sürekli olarak buz tutmaktadır. Bu buzlanma özellikle de kış aylarında o kadar güçlü bir seviyeye ulaşmaktadır ki araçlar Nazik Gölü’nü yol olarak kullanmaktadır. Nazik Gölü, ilçe merkezine 16 km uzaklıkta yer almaktadır.
Selçuklu Meydanı: Ahlat ilçe merkezinde yer alan Selçuklu Meydanı, mutlaka gezmeniz gereken bir yerdir. Meydanda anıtlara ek olarak bölgenin yöresel ürünlerinin satıldığı birçok dükkân bulunmaktadır. Bu meydan, nostaljik görünümü ve sıcak atmosferi ile birçok fotoğraf karesine konu olmuştur. Meydanın en önemli özelliklerinden bir tanesi de 2 km uzağında Selçuklu Mezarlığı’nın bulunuyor olmasıdır. Selçuklu Mezarlığı adından da anlaşılabileceği üzere Selçuklu tarihine yönelik önemli bilgiler edineceğiniz bir alandır.