Kentsel değil rantsal dönüşüm

Evleri boşaltmaları istenen ve günlerdir eylem yapan mahalle sakinleri yaşadıkları sıkıntıları Milli Gazete Muhabiri Furkan Erten’e anlattı.
İstanbul’un Güngören ilçesi Tozkoparan Mahallesi’nde “kentsel dönüşüm” adı altında büyük bir haksızlık ve rant dönüşümü yaşanıyor. Örnek Sitesi ve mahallede bulunan gecekondu bölgesi sakinleri uzun zamandır Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Güngören Belediyesi’nin haksızlıklarına karşı mücadele ediyor. Bölgenin hiçbir inceleme yapılmadan riskli ilan edilmesinin ardından vatandaşlardan evlerini boşaltmaları istendi. Kentsel dönüşüm adı altında başlatılan süreç arsaların ticari statüye geçmesiyle devam etti. Arsaların değerinin katlanmasının ardından vatandaşlara adeta büyük bir zulüm uygulanmaya başlandı. Gece geç saatlerde doğalgaz ve elektriği kesilen vatandaşlar, borçlandırılarak ev almak zorunda bırakılıyor.

Mahalle sakini Zübeyde Mülüklü de haksızlığa uğradıklarını belirterek şu ifadeleri kullandı: “45 senedir burada oturuyorum. Tapum yok, tapu tahsis var. Benim eşim yok, bir maaş alıyorum. Çıkarılan borçları nasıl ödeyeyim? Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sesleniyorum, bizi mağdur etmeyin, hakkımızı verin. Bu fakir fukara borçları nasıl ödesin.”

Mahalle sakini Fehri Sarıcı da, “Buraya deprem için değil rant için geliyorlar. Yapacakları dükkân satılsa bir tane binayı yapar. Ben borçlansam ne ömrüm ne emekli maaşım borcu ödemeye yetmez. 500 bin lira fark çıkıyor. Ben 35 sene buranın kahrını çektim, toprağım değerlendi, ‘çıkın, gidin’ diyor” dedi.

Örnek Sitesi sakinlerinden Atakan Yücel de, “2020 yılı Aralık ayı içerisinde Çevre Şehircilik Bakanlığı ve Güngören Belediyesi tarafından oturmuş olduğumuz bölgenin 6A riskli alan ilan edildiği bilgisi verilmiş ve tebligat ile 30 gün içinde evlerimizin boşaltılması istenmiştir. Fakat riskli alan ilanında binalarımızdan alınan karot numunesi olmamıştır. İstanbul Üniversitesi’nin gözleme dayalı raporu ile geniş ve yeşil bir alana yayılmış olan Tozkoparan mahallesinde kentsel dönüşüm başlatıp konutları belli bir alana toparlamak ve ellerinden alınan arsa haklarını bakanlığa devrini sağlamak istenmiştir. Bunun üzerine Bölge İdare Mahkemesi’nde açılan davalar sonunda birçok yürütmeyi durdurma davası kabul görmüştür. Fakat bu davalar 10. İdare Mahkemesi’nde toplanmış ve mahkeme sırayla bütün yürütme durdurma davalarını iptal etmiştir” ifadelerini kullandı.

Oturdukları alanın bölgenin en değerli arsalarından olduğunu söyleyen Yücel yaşanan hukuksuzluğu, “İkamet ettiğimiz Örnek Blokları 158 daire ve 6600 metrekare alanla bölgenin en değerli arsalarından biridir ve projede 5. Alan olarak işaretlenmiş olup arsa niteliği ticari veya ticari + konut olarak değiştirilmiştir. Merter Tekstil çarşısına yakın olduğu için ve arsa niteliği değiştiğinden değeri 300 milyon TL’yi bulmaktadır. Evlerimizi acil riskli alan olarak gösterip bizi bu bölgenin dışına çıkarma ve rayiç bedeli iki kat daha düşük bir bölgeye borçlandırarak ev vermek istemesi haksızlığa ve adaletsizliğe yol açmaktadır. Burada oturan mahalle sakinleri sözde dönüşümün kentsel değil rantsal olduğunu çok iyi bildiğimiz için sonuna kadar direniyoruz. Ayrıca sözleşme yerine bize dayatılan muvafakatname ile ileride bütün arsa haklarınızı bakanlığa devri isteniliyor” diyerek anlattı.

Tozkoparan Derneği (TOZDER)  Başkanı Ömer Kiriş, 2006’dan beri Tozkoparan’da sürecin devam ettiğini belirterek, “22 Aralık’ta binalarımıza tebligatlar asıldı ve evleri 1 ay içerisinde boşaltılmamız istendi. Yürütmeyi durdurma kararları alındı. 34 dava açıldı 28 tanesinde yürütmeyi durdurma kararı alındı fakat bu kararlar daha sonra iptal edildi. Burada süreç tebligat kanuna aykırı bir şekilde yürütülmeyi devam edildi. Seçilen 104 metrekarelik alan tekstil piyasasına yakın olan alan. Rantı yüksek bir alan. 58 hektarlık alanın sadece bir bölümü ve en değerli alanı riskli ilan ediliyor. 84 konut yıkılacak yerine bin 500 konut, 63 dükkân yapılacak. Müteahhitler dükkânlar bize verilsin, bin 500 daireyi biz bedava yapalım şeklinde hesaplar yapıyorlar. Bir dükkânın 20 milyon liraya satılacağı düşünülüyor” ifadelerini kullandı.

Vatandaşların ne kadar borçlanacağını dahi bilemediğini söyleyen Kiriş, “Burada halk ucu açık bir şekilde borçlandırılmak isteniyor. İnsanlar imza attıkları evraklarda ne kadar borçlanacaklarını bilmiyorlar. Sizin zemin altı 4 kat arsanızın yerine zemin artı 8 kat yapacak.  Bu sebeplerden dolayı burada her görüşten insan bir araya geldi ve eylemler yapmaya başladı. Bu sebepten dolayı suç duyuruları başladı. Yaşlı insanlarımız yaşadıkları üzüntü ve streslerden dolayı vefat ettiler. Bu insanların yakınları ‘siz öldürdünüz’ diye feryat ettiler” dedi.

Kendilerine sözleşme yapılarak konut verileceği söylendiğini ifade eden site sakinlerinden Serbay Uçar ise, “Biz sözleşme beklerken 22 Aralık sabahı kapımızda yıkım tebligatını gördük. 30  Aralık’ta Bakan ile yapılan toplantıda ‘Pazartesi sözleşmeniz hazır gidin imzalayın’ denildi. Gittiğimizde muvafakatname ile karşılaştık. 4 yaşındaki oğlumun psikolojisi bozuldu. Her elektrik kesildiğinde oğlum ‘Evimizi mi yıkacaklar’ diye sorar oldu. 6 aylık süreçte birçok aile sıkıntı çekti. Son olarak geçen sabah 04:30’da insanlar uyurken teröristlere operasyon yapar gibi gizlice alt yapımızı kestiler. Anayasada açıkça belirtilen mülkiyet hakkına karşı olan bu tutumun hukuksuz olduğunu bildikleri için bu yola başvurup insanları mağdur ediyorlar.  80 yaşındaki insanları karanlıkta bırakıp ölümlü ev kazalarına sebep olacaklarını bile bile bu davranışları sergiliyorlar” dedi.