Etimoloji sohbetleri 6 : TAKVA 

Takva kelimesi, Arapçada ve-ka-ye kökünden gelir. Bu linguistik kökten gelen kavramlarda korunma, sakınma, güç , engel olma gibi anlamlar vardır. 

Vikaye, kavi, kuvvet,takviye, takiyye itteka gibi kavramlar hep bu köke nispet edilir. Kavi; güçlü, kuvvet;güç, takviye;destek,takiyye bir düşüncenin veya inancın içte korunması, itteka; iki şey arasında engel, vikaye; korunma ve sakinmada titizlik anlamlarına gelir. Dolayısıyla takva, insani takviye ederek güçlendiren bir değerdir. 

Bunun içindir ki Japon asıllı ünlü Arap dil bilimci Toshiko İzutsu uzun linguistik tahlillerden sonra takva kelimesini, sorumluluk bilinci olarak tanımlamış ve muassır alimlerin bir kısmı tefsirlerinde takvayı Allaha karşı sorumluluk bilinci olarak tercüme etmişlerdir 

Molla Sadrettin Razi, üç meretebeli takva tanımı yapar. Birincisi; şirkten uzak durmak suretiyle takva, ikincisi; büyük ve küçük günahlardan uzak durmak suretiyle takva, üçüncüsü; kendi özünü hakikatten çevirip meşgul eden şeylerden yüz çevirme suretiyle yapılan takva.  

Dolayısıyla takva öncelikli olarak insanın akidesini, sirkten, hurafeden, bid'atten ve batıl olan şeylerin cümlesinden korumasıdır. Nafile namazlarını kıldığı halde Allaha yapması gerekeni başka şeylere yapan ve Rabbinden istemesi gerekeni başka şeylerden isteyen kimse muttaki değildir. Zira takva, öncelikle akideyi korumaktır. 

Takva , vahyin dilinde elbiseye benzetilir. "Ey Adem oğulları, size çirkin yerlerinizi örtecek ve süs olacak giysi indirdik; fakat takva elbisesi hepsinden hayırlıdır. İşte bu, Allah'ın ayetlerindendir. Gerek ki, düşünüp ibret alırlar" (Araf 7: 26) Ayetteki "... ve libasu et takva zalike hayrun..." yani takva elbisesi hepsinden hayırlıdır ifadesiyle takvanın vahyin dilinde libasa benzetildigini görüyoruz. Demek ki vahye göre elbise ile takva arasında ilişki vardır. 

Şöyle ki; 

a)Elbise ve takva ikisi de fıtrî birer ihtiyaçtır. İnsan doğarken hem çıplak doğar hemde sorumluluk bilinciyle doğmaz. Ancak fitratin gereği olarak hem örtünmek hem de sorumluluk almak insani insan yapan bir tutumdur 

b) Elbise ve takva ikiside insandaki haya duygusunun bir neticesidir. İnsan haya eder örtünür ve yine insan haya eder ve insanlık adına sorumluluk alır. insanlığından haya etmeyen kimselerdir ancak sorumsuzca yaşayan. 

c) Elbise vücudu harici etkilerden korur ve yine sorumluluk bilinci anlamına gelen takva insanın fitratini ve ahlakını harici etkilerden korur. 

 d) Elbise insan bedenindeki güzellik ve takva insan ruhundaki güzelliktir. 

e) Elbise insanları diğerlerinden ayırır ve takva elmas yürekli insanları, kömür yürekli kimselerden tefrik eder. 

 f) insanın sosyallesmesinin bir sonucu olarak elbise zaruridir ve yine ancak sorumluluk bilinciyle inşa olmuş bir insan yaşadığı toplumun öznesi olur. 

g) Elbise ile insan itibar kazanır ve takva ile kişi onur ve haysiyet kazanır. Dolayısıyla Allah katında sorumluluk bilinci taşımayan kişinin durumu toplum içinde üryan olan adamın durumuna benzer. 

Takva, bilincin zirvesi... Dindaşlarına veya insanlığa sahip çıkma adına hiç duymadığı ve bilmediği coğrafyalara hicret etme erdemi... 

Takva, sokak çocuklarına uzanan eldir kimileyin... 

 Takva, zalim bir işgal gücüne ekonomik destek veren şirket ve kuruluşları protesto etmektir bazen.. 

Takva, aç ve susuz kalmış insanlığın imdadına koşma hassasiyeti... 

Takva, muhtaçları düşünen bir kulun, boğazına lokmaların takılmasına neden olan metafizik gerilimi...  

Takva , durun kalabalıklar burası çıkmaz sokak diyerek fucura ve gaflete oluk oluk akan insanlığın önüne set olabilme hali... 

Takva, sorumluluk bilincinin zirvesi ve hakiki insan olma erdemi... 

İradeyi meflûç eden ve insanları fil disi mağaralarında tespih çekmeye mahkum eden yanlış takva tasavvurundan halife olan insani hayatın içine çeken ve yaşadığı çağın öznesi kılan bir takva tasavvuruna ihtiyacımız var. 

 Selam ve dua ile