Suriye’de yaşanan gelişmelerle birlikte YPG terörüne olan desteğini sürdüren ABD’nin Türkiye ile olan ilişkisi son yıllarda soğuk bir havada sürüyor. Trump’ın son yılları ve yeni başkan Biden’in ilk dönemi ile birlikte iki ülke ilişkisi aynı tonda devam ediyor.
Trump döneminde sürdürülmeye çalışılan inişli çıkışlı ve sosyal medya üzerinden sürdürülen gerilim ise iki ülke ilişkilerinin son yıllardaki durumunu özetler nitelikteydi. Özellikle ülke ekonomisine yönelik atılan twitler sadece ABD ile ilişkileri geriletmedi geleceğe dair de güven sorununu ortaya çıkarmıştı. NATO ile S-400 füze gerilimi ile konu ittifak meselesine kadar getirilirken ABD’de yönetim değişikliği ile ilişki seviyesi halen aynı noktada duruyor.
Trump sonrası Biden ile sıcak ilişkilerin kurulması hedeflenirken her iki ülkede de ilişkiler halen gerilimli bir seviyede sürüyor. Neredeyse altı aydır göreve başlayan Biden ile yüz yüze bir temas kurulmaması ‘gerilim siyaset’ açısından yorumlanırken, alt düzeyde gönderilen mesajlar ile de Haziran ayında Brüksel’de yapılacak toplantı öncesi her iki ülkenin nasıl bir tavır alacağını ortaya koyacak.
ABD’nin yeni yönetiminin Dışişlerindeki iki numarası birkaç gündür Türkiye’de. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Haziran’daki toplantı öncesi ülkemize kendi yardımcısını gönderdi. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı, Büyükelçi Wendy Sherman’ı önce Ankara’da bir dizi temasta bulundu. Sonrasında İstanbul’a geçen Sherman, diplomatik temaslarına dini ziyaret de ekledi. Bartholomeos’u ziyaret eden Sherman, iki ülke ilişkileri değerlendirmesinde ‘sıcak ilişki’ mesajları verdi, ancak tavrı pek öyle olmadı.
Sherman, tavrı, giyimi, taktığı maske ve ziyaretleriyle kendi ülkesinin siyasi tutumunu yansıtırken, gerilimin halen aynı seviyede sürdürdüğünü de ortaya koydu. Başta İstanbul Sözleşmesine atıf da bulunan maskesi, sonrasında dikkat çeken ziyaretleri ABD’nin sıcak mesajlar yerine daha önceki konumunu koruduğunu gözler önüne serdi.
S400 füzeleriyle ilgili de ABD geçmişteki tavrını ise halen sürdürüyor. Türkiye’nin hava savunma alanındaki boşluğu doldurmak için Rusya’dan satın aldığı füzelere ilişkin de Sherman bazı teklifler sunduğunu açıkladı. Bir tv kanalına yaptığı açıklamalarda Türkiye’ye teklifler sunduğunu kaydeden Sherman, kararın Türkiye’nin vereceğini söyledi. Brüksel görüşmesi öncesi söz konusu tekliflerle gelen Sherman’ın bu açıklamaları da tepkiyle karşılanıyor. Bu konuda Türkiye daha önce net bir şekilde tavrını özetlemişti. Yunanistan örneğinde olduğu gibi bir NATO üyesinin bu füzeleri almasına ses çıkarmayanların konu Türkiye olunca bu denli hadsiz çıkış ve teklifler getirmesi de sözde ittifaklığın ruhuna aykırı olarak yorumlanıyor.
ABD Dışişleri Bakan Yaddımcısı Wendy Sherman Ankara ve İstanbul’da bir dizi temas da bulunurken, kendi patronu konumundaki Dışişleri Bakanı Andony Blinken ise soluğu Mısır’ın başkenti Kahire’de aldı. Filistin ile İsrail arasında varılan ateşkes anlaşmasından sonra Mısıra giden Blinken, diğer yandan siyonist rejim İsrail’in güvenliği meselesini de öncelediklerini ülke olarak bir kez daha gösterdi.
Bakan Yardımcısı Sherman’a eşlik eden bir isim de dikkat çekti. ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Matthew Palmer ismi ülkemize yönelik tavrı ve açıklamalarıyla biliniyor. Daha önce Doğu Akdeniz’deki sondaj çalışmalarına karşı ‘durdurulmalı’ gibi hadsiz açıklamalarıyla bilinen Palmer, geçen yıl yaptığı bir ziyaret ise bölge açısından dikkatlerden kaçmadı.
Yunanistan sınırlarında ve Tekirdağ’a çok yakın bir yerde olan Batı Trakya’daki Dedeağaç’ı ziyaret eden Palmer, söz konusu şehirdeki limana ABD tarafından yapılacak olan yatırımlardan söz etmişti.